Stein in Zuid-Limburg

Stein in Zuid-Limburg

Stein in Zuid-Limburg is een authentiek dorp dat vroeger aan de Maas lag, maar door de aanleg van het kanaal daar nu een aantal meters van verwijderd is. Heel Zuid-Limburg is overigens een mooi stukje Nederland en interessant voor het toerisme vanuit Nederland, Duitsland en België. Veel toeristen denken bij een dagtrip, een korte of langere vakantie in Zuid Limburg alleen aan Maastricht, Valkenburg en de omgeving van die twee steden. Die zijn inderdaad vaker in het nieuws.

Limburg heeft echter meer mooie plekjes dan die bekende steden

Natuurlijk. Maastricht, Valkenburg en zelfs Heerlen en Sittard zijn de moeite waard, maar ook de rest van Zuid-Limburg is niet te

Direct onder en naast Stein beginnen in Zuid-Limburg al de heuvels.
Direct onder en naast Stein beginnen in Zuid-Limburg al de heuvels.

versmaden. Het Limburgse heuvelland wordt immers niet voor niets “Klein Zwitserland” genoemd. Dat is misschien wat overdreven, maar het heuvelland is de voorloper van de heuvels in de Ardennen en de Eifel en vooral in de lente en zomer een lust om te zien. Er is echter nog veel meer. De verschillende kleine kerkdorpen hebben hun bekoorlijkheden en hun vaak eeuwenlange cultuurgeschiedenis.

Stein heeft een mooie, oude dorpskern

Zo heeft Stein, gelegen tussen het industriegebied Chemelot en het Julianakanaal in een heel oude geschiedenis. Aan die geschiedenis heeft het zijn museum met archeologische vondsten uit de tijd van de bandkeramiekers te danken. Daarnaast heeft het nog een authentieke, oude dorpskern met rustieke, smalle straatjes, op de rand van de Maasvallei waar u nog een paar  gezellige cafés kunt vinden. De prachtige, oude Sint-Martinuskerk uit 1894 die nog een toren van mergel heeft uit de veertiende eeuw, is kort geleden gerestaureerd en verstevigd.

De mooie kerk van Stein heeft een toren uit de 14e eeuw.
De mooie kerk van Stein heeft een toren uit de 14e eeuw.

De bezienswaardige kerk ligt echter op de helling van de Maasvlakte en wordt door bezoekers van Stein daarom niet zo snel opgemerkt als de mooie, oude kerk van het naastgelegen Maasdorp Elsloo die juist op het hoogste punt van dat dorp staat. Beide kerken hebben een prachtig interieur uit vroegere tijden en worden allebei nog intensief gebruikt en in ere gehouden.

 

De toren van  de kerk van Elsloo is vanuit België al te zien

Vanuit België komend ziet men die toren dan al van verre op de rand van de Maasvallei staan, terwijl de toren van  de kerk van Stein nogal verstopt staat door zijn verlaagde vestiging. Behalve de mooie, oude kerk heeft Stein een in speklagen gebouwde Mariakapel uit de  veertiende eeuw. Een oord van stilte en gebed door de eeuwen heen. Met zijn speklagen en het prachtige Mariabeeld is het een van de mooiste  parels van Stein. Veel bezoekers komen er even een kaarsje aansteken en nemen een momentje tijd om te bidden.

Het kasteel van Stein

Dicht bij deze Mariakapel en aan de rand van de oude kern ligt ook het kasteel van Stein dat nog op een “motte”, (een aarden verhoging) een  donjon heeft die omstreeks 1200 gebouwd is als waterburcht. Ze is gebouwd van mergel die in de buurt van Sibbe ruimschoots te vinden is en waarmee in Limburg  ook veel gebouwd werd. Vanwege die lichte mergelkleur wordt deze toren ook wel de “witte toren”  genoemd. De rode toren ernaast is ongeveer 200 jaar jonger.

Het oorspronkelijke mottekasteel en het kasteelpark van Stein

Van het oorspronkelijke kasteel zijn alleen de gewelfde kelders nog over.

De Maria kapel Stein dateert uit 1400.
De Maria kapel dateert uit 1400.

Rond 1840 werd het huidige kasteel gebouwd. De gracht rond het kasteel is nog intact. Het kasteelpark er omheen is een geliefd wandelgebied voor de inwoners van Stein en omstreken. Vanaf 1917 had het een bestemming als klooster van de Missionarissen van het heilig Hart. Van hen is Pater Munsters het meest bekend als een gedreven “hobby archeoloog” die tal van archeologische ontdekkingen heeft gedaan, waarvan de meeste in het archeologisch museum terug te vinden zijn. In het hellingbos achter het kasteel ligt een mooi, intiem kerkhofje, waar de overleden paters en monniken begraven liggen.

Het archeologisch museum

Stein heeft haar Archeologisch museum aan pater Munsters en zijn opgravingen te danken. Ook de overblijfselen van de oudste bewoners van Stein, de “bandkeramiekers” zijn daar te vinden. Men noemt deze zo, omdat zij hun fijne aardewerk versierden met ingekerfde banden. Men heeft ontdekt dat Stein al in de prehistorie, rond 5300 voor Christus door hen bewoond werd. In het bos achter de donjon en de gracht ligt overigens, behalve een mooi stukje bos, ook het kerkhof van de paters.

De oude pachtboerderij van het kasteel

Het kasteel met gracht in de winter.
Het kasteel met gracht in de winter.

Naast het kasteel ligt een oude pachtboerderij die vroeger vermoedelijk bij het kasteel hoorde. Deze boerderij was ooit een banmolen en sporen daarvan zijn aan de achterkant van de brouwerij nog te zien. In de oude boerderij is nu een restaurant gevestigd met een mooi terras aan de groene kant van Stein, waar veel fietsers en wandelaars even komen pauzeren.

Zoektocht naar het waterrad

Het waterrad is er jammer genoeg niet meer, maar de huidige eigenaar heeft op de plaats van het rad gegraven en kwam veel kiezel tegen op de plaats waar het water gelopen moet hebben. De Putbeek dreef vroeger het waterrad aan. Met de komst van het kanaal verminderde de toevoer van water en raakte de molen buiten bedrijf.

De brouwerij “De Fontein” ligt aan de rand van Stein

Tegenwoordig herbergt de boerderij een brouwerij met uitspanning, de “Fontein” genaamd, waar het op zomerse dagen en in het weekend vaak druk en erg gezellig is. De brouwerij ligt dicht bij het kasteel en aan de rand van Stein tegen het buitengebied aan. Er is een ruim en gezellig terras. Prettig voor fietsers en wandelaars om even te pauzeren. Het gebied tussen Stein en het kanaal is immers een mooi en rustig wandelgebied.

Het Steinerbos

Wandelen kan men ook in het Steinerbos dat indertijd door het vroegere DSM aan de inwoners van Stein geschonken is. In het Steinerbos ligt een roeivijver, waar ook eenden en zwanen rondzwemmen. Er is een flinke speeltuin, een mooi zwembad, een kinderboerderij en een leuke uitspanning met terras. Van april tot november wordt er entree gevraagd. De rest van het jaar kan overal vrij gewandeld worden.

In de vijver van het kasteel zwemmen eenden en zwanen.
In de vijver van het kasteel zwemmen eenden en zwanen.

Een koffieconcert in het openluchttheater van het Steinerbos

Daarnaast is er een zojuist gerestaureerd openluchttheater, waar vroeger (en misschien weer in de nabije toekomst) vaak opvoeringen waren. Nu gebruikt het IVM het als Heemtuin en laat er de mooiste inheemse bloemen bloeien. Het bekende Steinder Mannenkoor houdt in dat openluchttheater, in samenwerking met het IVM eenmaal per jaar een koffieconcert. Het is een aparte, mooie belevenis, die vaak begeleid wordt door het gezang van de vogels in de omliggende bomen van het bos.

De brand in het Steinse winkelcentrum in 2009

Stein heeft wereldwijd bekendheid gekregen door de brand van zijn winkelcentrum, dat in 2009 totaal uitbrandde. De klap kwam vooral bij de inwoners van Stein hard aan. Het winkelcentrum was echter niet alleen de “huiskamer van Stein”, waar de inwoners elkaar troffen en onderling informatie uitwisselden, maar ook een trekpleister voor de wijde omgeving, inclusief Maasmechelen en de andere Belgische plaatsjes aan de overzijde van de Maas. Je hoorde er vaak Duits, Frans en Nederlands spreken door het winkelend publiek. Geen wonder. Alles onder een dak en gratis parkeren trekt altijd veel publiek. Dat wil Stein dan ook graag zo houden.

Het nieuwe winkelcentrum

Vijf jaar lang stond er een flink noodcentrum met ongeveer 30 winkels. De wederopbouw van het nieuwe centrum is nu al een paar jaar voltooid. Het eerste deel kwam in augustus 2016 af en werd toen geopend, waarna het noodcentrum weer afgebroken werd. Het is verkocht naar Polen. Op de plaats van het noodcentrum is nu een park aangelegd. Ondanks de problemen voor middenstanders en gemeente blijft het parkeren bij het winkelcentrum gelukkig gratis, al is het soms zoeken naar een plekje.

Chemelot

Van het industriegebied Chemelot heeft Stein eigenlijk weinig last. Vanwege de meestal waaiende westenwinden waait eventuele rook en stoom meestal naar het oosten: van Stein vandaan dus.

Stein is gemakkelijk bereikbaar

Stein is gemakkelijk bereikbaar via de snelwegen A2 en A76. Het ligt naast het knooppunt “Kerensheide”, genoemd naar een van de wijken van Stein. Leuk voor een dagje uit of als bezoekje tijdens een vakantie in een van de toeristische centra van Zuid-Limburg.

De Maasdorpen en het kasteel van Elsloo

Stein is overigens sterk gegroeid en omvat tegenwoordig niet alleen de Maasdorpen Elsloo, Meers, Urmond en Berg a/d Maas, maar tevens de kernen Nattenhoven, Catsop en de Maasband. Ook die dorpen zijn een bezoekje waard. Het kasteel van Elsloo, zijn vijver en de beboste hellingen met eeuwenoude bomen zijn weid en zijd bekend. Het kasteelpark wordt graag en veel gebruikt door wandelaars en natuurliefhebbers. Het hellingbos is een belevenis op zich. Vlak naast het kasteel en tegen de helling bevindt zich de goed bezochte en interessante heemtuin. De oude kern van Elsloo is goed intact gehouden, evenals de oude kernen van Urmond en Berg.

Meers en Catsop zijn dorpen die eveneens bij de gemeente Stein horen.
Meers en Catsop zijn dorpen die eveneens bij de gemeente Stein horen.

Lees meer…
Attentie!
Alle teksten, foto’s en andere afbeeldingen op de pagina’s van deze website vallen onder het auteursrecht en mogen niet verveelvoudigd, gekopieerd (via druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook), openbaar gemaakt of elders op internet gezet worden  zonder voorafgaande toestemming van de auteur en eigenaar van deze website.