Ondernemen

Ondernemen

Ondernemen is per categorie anders. Een bloemisterij heeft een heel andere opzet nodig dan een praktijk in de zorg.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen is per categorie anders. Een bloemisterij heeft een heel andere opzet nodig dan een praktijk in de zorg. Duurzaam ondernemen vereist nadenken.

Ondernemen en een eigen zaak of bedrijf beginnen in 2020 is heel iets anders dan het hebben van een goede baan. De laatste jaren zijn er veel zelfstandige ondernemers bij gekomen.  Geen wonder. Ondernemen kan heel interessant, heel lucratief en ook heel leuk zijn als u het goed en creatief aanpakt. Het is vooral belangrijk om te beginnen zonder grote schulden te moeten maken. In economisch moeilijke tijden, zoals tijdens het corona virus, overleven alleen ondernemers die weinig of geen schulden hebben. Ook het hebben van reserves is belangrijk, maar die moet u eerst bij elkaar zien te krijgen. Ondernemen is echter nooit saai. Er komt veel bij kijken en vaak maakt u langere dagen dan in een baan, maar het is interessant. Elke dag opent nieuwe mogelijkheden en de hoogte van uw inkomen bepaalt u zelf.

Vanuit het verlies van een baan naar ondernemen

Vaak wordt men werkeloos door een faillissement van een bedrijf. Niet alleen in het corona tijdperk, maar ook in het verleden. Als na verloop van tijd dan de val in de bijstand akelig dichtbij komt, is het goed om eens na te denken over een andere manier van geld verdienen. Het is niet verkeerd om via zelfstandig ondernemen te proberen in het eigen onderhoud te voorzien. Zeker niet als men boven de veertig is en niet gemakkelijk een andere baan krijgt. Ondernemen, of het opzetten van een eigen zaak, is niet ieders hobby. Je moet er veel voor over hebben om ondernemer te worden en de gestarte onderneming ook te laten slagen.

Welk bedrijf heeft kans van slagen

Dat hangt niet alleen af van waar u zelf goed in bent, maar ook van waar de markt op dit moment behoefte aan heeft en van wat er ook in de toekomst nog nodig zal zijn. Voor de een zal dat binnen de dienstverlening liggen, voor de ander binnen de bouw of de ICT. Bedenk binnen uw eigen mogelijkheden een super goed product en probeer dat te in elkaar te zetten zonder grote investeringen en leningen. Dan verkleint u het risico voor uzelf en uw onderneming en hebt u een grotere kans om winst te maken. De groei gaat dan misschien iets minder snel, maar het risico van een faillissement houdt u beter buiten de deur.

Starten met een eigen zaak

De redenen om zelf te gaan ondernemen zijn niet altijd dezelfde. De een kan na zijn ontslag geen andere baan vinden. De ander heeft al heel zijn leven zin gehad om een eigen zaak te beginnen. Daar is ook niets mis mee, mits u als starter maar goed overdacht hebt hoe u de onderneming wilt opzetten. Vooral de financiering kan iemand kopzorgen geven. Daarnaast heeft elk beroep en elke branche zijn eigen problemen en mogelijkheden. Denk maar eens aan het verschil in klanten tussen  een praktijk voor fysiotherapie en een bloemisterij.

Zelf ondernemen kan een oplossing zijn voor oudere werkelozen

Vooral mensen die boven de 40 zijn merken na verloop van tijd dat ze tegenwoordig niet gemakkelijk aan een nieuwe baan kunnen komen. Ze willen dan vaak zelf gaan ondernemen. Men wil immers liever niet in de bijstand vallen. De meesten van ons werken liever dan dat ze hun hand moeten ophouden. Prima. Als u echter van plan bent om te gaan ondernemen loont het om eerst voor uzelf uit te maken waar u goed in bent. Behalve dat moet u ook onderzoeken of daar in uw regio behoefte  aan is.

Nuchter zijn over de mogelijkheden van geld verdienen

Wees daar heel realistisch in, want niets is erger dan na een jaar toe te moeten geven dat u helemaal in de verkeerde hoek zit en er gewoon geen winst te behalen is in de branche waar u in begonnen bent. Zeker als u voor de opzet van uw onderneming een lening aan bent moeten gaan, of er al uw spaarcenten in gestopt hebt, is het extra zuur als u met uw bedrijf moet stoppen. Een goed en zorgvuldig uitgekiend bedrijfsplan is dan ook noodzakelijk.

Eerst een goed plan, dan beginnen met ondernemen

“Ondernemen” betekent in actie komen. Om met het ondernemen te beginnen hebt u een goed ondernemingsplan nodig. Dat maakt u zelf. Daarbij moet u bedenken welk product u wilt gaan aanbieden en of daar in de markt ook echt behoefte aan is. Daarbij moet u niet alleen denken aan wat u zelf ervan vindt, maar vooral ook wat uw omgeving en de maatschappij ervan vindt. Dat betekent dat er enig “marktonderzoek” gedaan moet worden. Dat kunt u zelf doen, maar u kunt dat ook laten doen als u daarvoor de financiële middelen hebt. Wees daarbij wel realistisch en ga er niet vanuit dat uw wensdroom ook die van uw toekomstige klanten is.

Gaan ondernemen met eigen geld, of financieren

Of u met eigen geld uw onderneming kunt opzetten of dat u een lening van de bank nodig zult hebben en hoe hoog die dan moet zijn. Dat betekent dat u de kosten voor de opzet van uw eigen zaak nauwkeurig moet berekenen. Dat is niet altijd gemakkelijk, want vaak worden daarbij de lastige posten gemakshalve vergeten en niet meegeteld. Denk bijvoorbeeld aan de btw over de uitgeschreven (en vaak nog niet betaalde) rekeningen die elk kwartaal aan de belasting afgedragen dient te worden.  Soms is er echter helemaal geen of slechts weinig investering en geen lening van de bank noodzakelijk.

Wat u gaat doen bepaalt ook de vorm van de onderneming en de bijbehorende kosten

Denk bijvoorbeeld aan:

  • een schrijver of een internetleraar, die alleen een bureau, goede computer met een Officeprogramma, printer, enzovoort nodig heeft
  • een bouwkundig tekenaar, architect of constructief ontwerper die in het begin  eveneens bovenstaande, goede apparatuur nodig hebben, aangevuld met een paar goede, legale tekenprogramma’s, zoals het programma autocad.
  • Ook een fysiotherapeut, een schoonheidsspecialiste, enzovoort kunnen in beginsel vanuit huis een eigen onderneming beginnen in een vrije slaapkamer of in een daarvoor aangepaste garage. Vaak zijn er niet eens vergunningen voor nodig, zolang de woonwijk er niet door ontregeld wordt.

    Denk voordat u gaat ondernemen na over de benodigde verzekeringen

    Neem bijvoorbeeld  een aparte WA-verzekering voor uw bedrijf, een arbeidsongeschiktheidsverzekering, een inboedelverzekering voor uw kantoorinventaris, uw pensioenvoorziening, enzovoort. Zoek uit wat ze kosten, vergelijk de bedragen bij de verschillende verzekeraars en zoek uit welk beginbedrag u daarvoor nodig hebt.

    Hoe zet u de boekhouding voor uw onderneming op?

    Die boekhouding begint altijd met een bedrag als “startkapitaal”, al is dat bijvoorbeeld maar € 25, -. Er moet echter aan het begin van de boekhouding iets aan de debetkant staan! Een eenvoudige boekhouding is gemakkelijk op te zetten met het Excel programma van Windows Office. Daarmee kunt u op een eenvoudige manier de in- en uitgaven registreren. Een uitgebreid boekhoudprogramma is in beginsel niet direct nodig als u geen werknemers in dienst hebt en alleen uw eigen inkomen verdient. Bovendien zijn de gangbare boekhoudprogramma’s niet gemakkelijk te doorgronden als u daar geen opleiding in gehad hebt. Mocht uw onderneming echter groeien, dan is het verstandig om een digitaal boekhoudprogramma als E-Boekhouden te nemen. Dat is uitgebreid en kan met uw onderneming meegroeien.

    Meldt uw onderneming bij de nodige instanties aan

    Denk bijvoorbeeld aan:

            • De Kamer van Koophandel
            • De belastingdienst om een BTW nummer aan te vragen als u dat nodig hebt. (Zie daarvoor de website van de KvK).
            • Vraag bij de belasting een VAR verklaring aan. Daar moet u vooral in het begin nogal eens een kopie van overleggen aan een bedrijf waar u een klus voor wilt doen. De VAR verklaring geeft de opdrachtgever de zekerheid dat u zelfstandig bent en dat de opdrachtgever geen loonbelasting over u hoeft te betalen. De eerste drie jaren moet u die verklaring zelf bij de belasting aanvragen. Daarna krijgt u die verklaring elk jaar automatisch toegestuurd.
            • Zoek een accountant die u aan het einde van het jaar de belastingpapieren kan verzorgen. (Vooral in het begin bent u een dief van eigen beurs als u dat niet doet, want een accountant weet beter de weg in de doolhof van regels, subsidies en aftrekposten, zoals de startersaftrek en de zelfstandigenaftrek, e.d. binnen de belastingen.)

          Maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen

          “Duurzaam ondernemen” betekent zo ondernemen dat de productie binnen een bedrijf niet meer energie, materiaal en tijd in beslag neemt, dan noodzakelijk is en dat bovendien al het geproduceerde naderhand weer hergebruikt kan worden voor een volgend leven. Het is in feite maatschappelijk verantwoord ondernemen. Op die manier kunnen ook de generaties die na ons komen in hun eigen behoeften voorzien. Zo onderhand is iedereen wel van de noodzaak van het duurzaam ondernemen overtuigd. Het gaat daarbij niet alleen om het gebruik van duurzame energie, maar ook om het isoleren van gebouwen, het verminderen van het gebruik van papier, plastic, enzovoort. Het is verstandig om daar bij het begin van uw onderneming over na te denken en waar nodig aan te passen aan de huidige inzichten. Gebruik waar mogelijk eigen elektriciteit en verwarming. Zonnepanelen, ledlampen, warmtepomp, e.d. Dat dempt de kosten van uw bedrijf.

          Aandachtspunten bij het ondernemen

          De opzet van een goede administratie is een van de belangrijkste aandachtspunten bij het ondernemen.
          De opzet van een goede administratie is een van de belangrijkste aandachtspunten bij het ondernemen.

          Hoe gaat u uw klanten zoeken en hoe zorgt u ervoor dat uw klanten u vinden?

          Maakt u via internet reclame voor uw producten, via landelijke kranten, via de lokale pers, folders, flyers, spotjes op de regio TV of via een combinatie daarvan? In het begin is dat best lastig, want de reclame mag dan niet teveel kosten, maar moet wel doeltreffend zijn en moet daarom wel professioneel overkomen. Een geprint briefje bij de mensen in de buurt in de bus stoppen is bijvoorbeeld meestal niet de beste optie om klanten te winnen.

          Welke prijs gaat u van uw klanten vragen voor uw product?

          Dat betekent dat u per product een goede kostenberekening moet maken, waar u dan uw winstpercentage bovenop zet. Vergeet u daarbij bepaalde kostenposten, dan wordt uw winstpercentage kleiner dan u berekend had en kunt u op termijn zelfs verlies lijden. Dat is niet de bedoeling, maar aan de andere kant mag de prijs van uw product ook weer niet zo hoog liggen dat uw klanten liever naar een ander gaan. Denk dus goed na bij het calculeren.

          Kies in het begin van het ondernemen daarom altijd de goede middenweg

          Ga na wat uw concurrenten voor hun werk vragen en ga dan iets onder die prijs zitten, zodat het voor uw klanten loont wanneer ze voor uw product kiezen. Als u daarnaast zorgt voor een perfecte uitvoering en levering, zullen uw klanten tevreden zijn en krijgt u gratis mond tot mond reclame. Dat is de beste reclame die een bedrijf kan hebben en ze kost niet meer dan een gedegen levering.

          Starten met ondernemen

          Dan begint u te werken. Allereerst moet u natuurlijk aan opdrachten komen, of, als u een winkel begint, eerst een ruimte zoeken en investeren in de inkoop. Zorg dat er meteen al zoveel mogelijk klanten van de start van uw bedrijf weten. Zoekt u opdrachten, stuur dan mails rond naar de betreffende bedrijven en prijs uw zaak zo goed mogelijk aan. Wees daarbij vooral realistisch en beloof niets dat u niet waar kunt maken. Stel ook niets mooier voor dan het is, maar geef een goed beeld van wat u voor dat bedrijf kunt betekenen. Bent u er niet zeker van dat u het alleen zult redden, zorg dan dat u van familieleden of vrienden wat startershulp kunt krijgen in de vorm van bijvoorbeeld
          –  de administratie,
          –   het aan huis leveren van producten,
          –   het schoonhouden van de ondernemingsruimte of wat er verder voor nodig is en dat u niet per se zelf moet doen.

          De administratie van uw onderneming

          Zonder een goede administratie is ondernemen niet mogelijk. Veel startende ondernemers gaan failliet, omdat ze hun administratie niet op orde hadden. Zorg vooral dat u de administratie vanaf de eerste dag goed bijhoudt! Niet alleen de boekhouding, maar vooral ook het uitschrijven van de rekeningen voor gedaan werk en de tijdige betaling daarvan. U zou de eerste ondernemer niet zijn die er na verloop van enkele maanden pas achter komt dat bepaalde personen hun rekening nog steeds niet betaald hebben. Daarnaast is het voor de klant heel onaangenaam, als hij door een foutje van uw kant een rekening krijgt die hij al betaald heeft. Een boze reactie is dan meestal het gevolg.

          Zorgvuldig registreren

          Maak dus een goede beschrijving van facturen die u uitgeschreven hebt en registreer het zorgvuldig als er facturen betaald zijn. Daarom moet ook altijd eerst de boekhouding bijgewerkt worden, voordat u herinneringen en/of aanmaningen gaat uitschrijven. Vergeet ook niet om de contant betaalde facturen te registreren. Dat wordt nogal eens vergeten, waardoor de administratie van de facturen en de boekhouding van uw kas op den duur niet meer kloppen. Wat u naderhand moet uitzoeken, kost altijd meer tijd. Schrijf dus dit soort zaken meteen op. Op de factuur moeten de volgende onderdelen staan:
          –  de naam van uw bedrijf,
          –   het adres,
          –   het e-mailadres
          –   het bankrekeningnummer + de betalingstermijn, waarbinnen de factuur betaald moet zijn.
          Bijvoorbeeld binnen 14 of 30 dagen.

        • Houd die termijn in de gaten

          En stuur na die termijn ook meteen een herinnering met de vermelding dat er een aanmaning zal volgen waarop administratiekosten bij gerekend zullen worden als er bijvoorbeeld binnen 10 dagen niet betaald is. Dat doen alle grote bedrijven en is niet meer dan normaal. Wordt er ook na de aanmaning nog steeds niet betaald, stuur er dan de deurwaarder op af. Als u deze een brief in handen geeft waarop staat dat de kosten van de deurwaarder voor rekening van de opdrachtgever zijn en u hem tevens een kopie van de factuur, de herinnering en de aanmaning geeft, kost die deurwaarder u verder niets en krijgt u het geld meestal wel binnen.

          Wees echter niet bang

          Veel klanten betalen binnen een redelijke termijn, of in elk geval tegen het einde van de herinneringstermijn. Op een aanmaning zitten uw klanten meestal niet te wachten. Zoals u ziet heeft het nogal wat voeten in aarde voordat uw bedrijf gestart is, maar als het eenmaal loopt, hebt u er vaak veel voldoening van. Een eigen zaak of freelance werken betekent ook hard werken.

          Een ondernemer werkt vaak meer uren per week

          Naast dit alles moet u er zich wel van bewust zijn dat u als zelfstandig ondernemer vooral in de eerste jaren meer uren per week zult draaien, dan wanneer u als werknemer bij een bedrijf in dienst bent.

          Hard werken en niet luieren is de beste manier om met ondernemen te beginnen.
          Hard werken en niet luieren is de beste manier om met ondernemen te beginnen.

          Vooral de eerste vijf jaren zijn heel belangrijk voor de start van een onderneming en kosten daarom veel energie. Aan de andere kant haalt u ook veel energie uit uw eigen onderneming. U bent er immers directeur van! Niemand vertelt u wat u moet doen. U bent vrij om uw eigen tijd in te delen.

          Voordelen en nadelen

          Dat heeft zo zijn voordelen als u bijvoorbeeld eens naar een begrafenis of een feestje wilt. Het heeft echter ook nadelen als de werkzaamheden te veel dreigen te worden en er een burn-out om de hoek komt kijken. Het is dus de kunst om de kerk in het midden te houden. U moet immers plezier in uw werk en plezier in het ondernemen blijven houden.

          Werken op zelfstandige basis

          Een eigen bedrijf beginnen of op zelfstandige basis als freelancer gaan werken is voor veel mensen een aantrekkelijke gedachte. Vooral als men binnen het eigen beroep geen baan vindt of door reorganisatie van een bedrijf zijn baan verloren heeft. Zelfstandig werken heeft immers veel voordelen:
          –   het zelf kunnen bepalen van de werktijden en vakantietijden
          –   via eigen inspanningen aan geld komen (u weet waar u voor werkt)
          –   belastingvoordelen, zoals startersaftrek en zelfstandigenaftrek
          –   zelf beslissen welke investeringen gedaan worden, enzovoort.

          Er zijn echter ook nadelen

          –   geen vaste werktijden, dus vaak veel overwerk, vooral in de beginjaren dus veel vakantie houden is er vaak niet bij
          –   geen extra’s, zoals vakantiegeld dat u dus zelf moet verdienen
          –   u zorgt zelf voor pensioenopbouw,
          –   en voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering,
          –   ook moet u de werkgeversbijdrage voor de zorg betalen, enzovoort.

          Zo weinig mogelijk investeren

          Het prettigste is het als men zonder al teveel investeringen kan beginnen. Zo kan een klusjesman of een tegelzetter al met een kleine investering wat materieel kopen. Dan kan hij al meteen met het werk beginnen. Grotere, duurdere apparaten kunnen immers ook gehuurd worden. Schrijvers, architecten, bouwkundige tekenaars en berekenaars, boekhouders, administrateurs e.d. kunnen vaak al starten met een goede computer met internet, printer en telefoon. Zo ben ik ooit zelf ook begonnen. Van de inkomsten heb ik mijn kantoor uitgebreid, zodat ik nu een compleet ingericht kantoor heb met alle benodigdheden die er thuishoren.

          Presentabel, maar niet te duur

          Veel beginnende ondernemers denken echter dat ze een dure auto, een mooi, stijlvol kantoor en een grandioze uitstraling moeten hebben om te beginnen. Iemand zei me eens: “Als ik in een tweedehands Fordje kom voorrijden denken de klanten al meteen dat ik niets verdien en hoef ik al helemaal niet te beginnen.” Niets is echter minder waar. Natuurlijk moet u wel presentabel zijn, maar dat hoeft echt niet zoveel te kosten dat u uw bedrijf daarvoor in de schulden moet zetten. Begin met het nodige en verdien de rest met stukjes en beetjes erbij. Op die manier bespaart u uzelf veel zorgen en slapeloze nachten.

          Het ondernemen beginnen met een lening bergt een risico in zich

          Veel beginnende ondernemers maken de fout om meteen een ruime lening aan te gaan en flink in te slaan. Ze huren kantoor- of winkelruimte, kopen een mooie auto, een mooie kantooruitrusting, zodat ze van alle gemakken voorzien zijn. Vaak met de instelling: mijn kantoor, mijn auto en ik moeten er “duur” uitzien, zodat ze mij ook serieus nemen. Dat is echter helemaal niet nodig en veel beginners gaan failliet in de eerste vijf jaar, omdat ze de aflossing en rente van de lening niet terug kunnen betalen.

          Een lening kost maandelijks geld

          Vanaf de eerste maand van lenen moet men immers al gaan betalen. Het is dan nog maar de vraag of het geld daarvoor inclusief de kosten voor het levensonderhoud daarvoor verdiend kunnen worden. Kunnen de kosten voor de lening niet opgebracht worden dan blijft de ondernemer met een schuld zitten. Daar komt hij of zij dan slechts heel moeilijk weer van af.

          Zo mogelijk van huis uit beginnen met ondernemen

          Beter is het om, als dat mogelijk is, gewoon vanuit huis te beginnen en de zaak langzaam op te bouwen. Vooral het werken via internet kan met heel weinig kosten gepaard gaan. Het is tegenwoordig zelfs mogelijk om met bepaalde programma’s zoals Word-Press of Joomla binnen een paar uur een eigen website op te zetten, waarmee u klanten kunt lokken.

          De administratie betekent ook goed boekhouden en goed archiveren

          Daarnaast is de administratie en met name de boekhouding voor veel kleine ondernemers een moeilijk onderwerp. Niet iedereen heeft het vak “boekhouden” in zijn opleiding gehad. Het bepalen van de tarieven en het schrijven van facturen kan eveneens een struikelblok zijn. Hoe houdt u bovendien in de gaten wie er betaald heeft en wie niet?

          Een boekhouder kost geld

          Het inhuren van een boekhouder is niet altijd een optie, want daar is meestal in het begin geen geld voor. Ook is de administratie in het begin niet al te uitgebreid. Ze neemt in het begin gelukkig ook niet al te veel tijd in beslag. Zorg er echter voor dat uw zakelijke en uw privérekening al meteen vanaf het begin gescheiden zijn. Gebruik daarom al meteen vanaf het begin twee gescheiden bankrekeningen: een privé boekhouding en een zakelijke boekhouding.

          Een bedrijfswebsite opzetten

          Een eigen website is natuurlijk een goede manier om reclame voor uw bedrijf te maken. Die moet goed opgezet zijn en uw klanten bieden wat ze willen weten. Het liefst met begeleidende foto’s van uw producten, voor zover dat mogelijk is.

          Pas altijd op voor een burn-out

          Veel startende ondernemers nemen teveel hooi op de vork en werken dagen en soms nachtenlang door. Vooral in het begin en in tijden van een recessie of, zoals nu, van een lock-down van de samenleving, is het ondernemen een tijd vretende klus. Dat is voor een korte tijd niet erg, maar als dat structureel wordt kan het uitlopen op een burn-out. Gun u zelf af en toe wat rust. Houd de zondag vrij, want die hebt u nodig voor uzelf en uw eventuele gezin. Let ook op symptomen van oververmoeidheid, het werk niet meer leuk vinden, enzovoort. Als u ziek wordt, kan vaak niemand anders het bedrijf zo doorvoeren als u zelf, zeker in de opstart fase. Opletten en gezond blijven is, vooral voor een ondernemer, dus heel belangrijk.
          Lees verder…

        • Attentie! Alle teksten, foto’s en andere afbeeldingen op de pagina’s van deze website vallen onder het auteursrecht en mogen niet verveelvoudigd, gekopieerd (via druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook), openbaar gemaakt of elders op internet gezet worden  zonder voorafgaande toestemming van de auteur en eigenaar van deze website.