Kinderen zelf lesgeven is gemakkelijker dan u denkt

Kinderen zelf lesgeven is gemakkelijker en leuker dan u vermoedelijk denkt. U vindt hier per leeftijd datgene waar kinderen behoefte en les in nodig hebben om enigszins bij te blijven. Natuurlijk zijn daar allereerst de lespakketten en de videolessen die scholen paraat hebben, maar mocht u daar niet meteen aan kunnen komen, dan kunt u met deze informatie al een heel eind komen. Om te beginnen zijn kinderen van huis uit leergierig. Ze zijn nieuwsgierig en creatief. Wie goed naar kinderen kijkt ziet dat ze overal en met alles kunnen spelen. Tegenwoordig hebben ze veel speelgoed uit winkels en van internet. Er is voor elke doel wel iets te vinden. Vaak kunnen we dat gebruiken bij het rekenen en bij andere lesdoelen, maar veel speelgoed is ook gericht op de ontwikkeling van de motoriek en de emotionele ontwikkeling, zoals poppen en knuffeldieren.

Kinderen zijn heel nieuwsgierig en weetgierig

Kinderen moeten echter veel leren en vooral in tijden van een pandemie, zoals tijdens het coronavirus en/of tijdens ziekte van het kind zelf. Het is dan heel belangrijk dat de lessen doorgaan. Vooral lezen, rekenen en schrijven zijn heel belangrijk. Wie kan lezen kan immers alle informatie van zijn/haar interesse opzoeken en in zich opnemen. Wie kan schrijven kan zelf notities maken, boodschappenlijsten schrijven, e.d. Men dacht in het begin dat schrijven niet meer belangrijk zou zijn dank zij de computer, maar niets is minder waar. Wie kan rekenen kan leren met hoeveelheden om te gaan, te meten, wiskundig te rekenen, maar ook bijvoorbeeld leren om met geld en spaargeld om te gaan.

Blijf positief bij het lesgeven

Om te beginnen is herhaling heel belangrijk voor het aanleren van bepaalde vaardigheden. Wees dus niet bezorgd als uw kind de volgende dag alles alweer vergeten lijkt te zijn. Oefening baart kunst en dat is ook bij het lesgeven een belangrijk onderdeel. Uw les is dus geen verspilde tijd, maar de herhaling is een belangrijk onderdeel daarvan. Dat kan elke leerkracht u vertellen. Bedenk echter altijd dat het hoofd van een kind eigenlijk een nog lege voorraadkast is, die u kunt vullen met allerlei wetenswaardigheden, die het kind later in het volwassen leven nodig zal hebben.

Lesgeven in taal voor kinderen van 4 tot 6

Taal is het allerbelangrijkste in het onderwijs. Zonder kennis van de taal kunt u uw kind niets leren. Een grote woordenschat is daarom een van de belangrijkste onderwerpen, waar les in gegeven moet worden. Voor alle kinderen onder de zes jaar is het liedjes zingen, versjes opzeggen, vertellen en voorlezen door ouders en onderwijzend personeel heel belangrijk. Boeken met afbeeldingen zijn eveneens onmisbaar. Daarmee kunnen kinderen dieren en voorwerpen leren benoemen en zelf leren vertellen en omgaan met de taal. Voor kinderen van 4 tot 6 jaar is dit even belangrijk als voor de kleintjes van 0 tot 4. Het herkennen van letters gaat op deze leeftijd vooral om het herkennen en schrijven van de eigen naam. Kinderen van die leeftijd herkennen hun eigen naam al heel snel. Behalve dat alles is ook het leren van begrippen heel belangrijk. Begrippen als voor, achter, boven, onder, links, rechts op en neer leren ze via opdrachten en ze hebben er vaak gewoon plezier in, als men dat in spelvorm doet.

Lesgeven in rekenen voor kinderen van 4 tot 6

Kinderen leren het snelst als ze zien wat ze moeten begrijpen, dus laat hen vooral letterlijk zien wat u hen wilt aanleren. Is er geen lespakket van school, begin dan met het tot tien leren tellen en het oefenen met kleine hoeveelheden, om zo het begrip voor getallen aan te kweken. Maak van de lessen zo mogelijk een spel. Een rekensom van 2 + 2 is bijvoorbeeld leuker als u daar 2 ijsjes + 2 ijsjes van maakt en dat laat optellen. Laat het kind tellen met speelgoedonderdelen als kaarten, blokken, knikkers, autootjes, enzovoort. Geef ook bij elk aantal het cijfer aan, dus laat het cijfer 4 zien als het kind een groepje van vier blokjes heeft neergelegd. Op die manier combineert het kind het aantal met het cijfer.

Alle soorten sommen echt laten zien

Optellen, vermenigvuldigen en delen kan eveneens met kleurpotloden, blokken, balletjes klei, partjes appel, enzovoort. Het kind ziet het dan voor zich en kan het gemakkelijker begrijpen. Dat geldt niet alleen voor de kleintjes, maar ook bijvoorbeeld voor grotere kinderen die moeite hebben met de tafeltjes. Het tafeltje van drie is gemakkelijker te snappen als u daar een rijtje van laat leggen met tien keer drie blokjes (of iets anders) onder elkaar. Het kind kan het tafeltje van drie dan gemakkelijker opzeggen en tellen. Als het kind het begrijpt en ziet, kan het dat naderhand ook zonder de hulp van de zichtbare dingen.

Kinderen lesgeven in het oefenen van de fijne motoriek en het schrijven

Het tekenen en het binnen de lijnen kleuren is voor kinderen van vier en vijf jaar heel belangrijk. Het is een voorbereiding op het schrijven. Via het tekenen en binnen de lijntjes kleuren wordt de fijne motoriek van de handen geoefend. Die is belangrijk voor het later leesbaar leren schrijven. Voor kinderen vanaf 5 en 6 jaar zijn er al schriftjes om letters na te leren schrijven. Veel kinderen van die leeftijd vinden dat gewoon leuk om te doen. Kinderen van vijf jaar vinden het al leuk om hun eigen naam te leren schrijven en leren daar onbewust al wat letters mee. Het opzeggen van het alfabet zien ze vaak als een kunstje en zijn er trots op als ze dat kennen.

Lesgeven aan jonge kinderen en materialen daarvoor

De slimste kinderen van 5 spelen op die tijd al met een letterdoos en kunnen al woordjes leggen. Behalve de letterdoos is ook het spel Loco een goede hulp bij het lesgeven. Loco Bambino is voor de kleintjes van 3 tot 5 jaar en Loco Mini voor 5 tot 7 jaar. Losse boekjes daarvoor zijn in de speelgoedzaken te koop en er zijn ook boekjes, waarmee het kind kan leren lezen en rekenen. Overigens zijn er diverse andere materialen te koop om letters te herkennen en woordjes te leren. Vergeet echter nooit om het ook in spelvorm te doen. Vaak verzinnen kinderen zelf al manieren om met de letters en de cijfers te doen. Dat is geen probleem. Zolang ze het maar leuk vinden om te doen. Het leren lezen en rekenen moet geen dwang worden, zoals men dat tegenwoordig nogal eens op scholen ziet gebeuren. Kinderen krijger er dan vaak een hekel aan en dat remt altijd hun lust in het leren van nieuwe dingen.

Laat kinderen ook bewegen

Het spelen is niet alleen goed voor het lichaam, maar stimuleert ook de hersenen. Ga met de kinderen daarom ook vaak naar buiten. Leer hen tijdens gezamenlijke wandelingen de namen van de bomen, struiken en bloemen. Laat hen zelf iets planten en zien hoe een zaadje kan ontkiemen. Laat hen bij mooi weer buiten spelen. Ga ook regelmatig naar een speeltuin. Voor alle kinderen van 2 tot 6 jaar zijn natuurlijke materialen als zand, water en klei onmisbare artikelen om hun creativiteit en hun kennis te testen en uit te breiden.

Lesgeven aan kinderen vergt geduld

Maak van het leren geen halszaak. Word niet ongeduldig als een kind niet direct iets begrijpt, maar leg het dan gewoon op een andere manier uit. Merkt u dat de aandacht verslapt, begin dan aan iets anders. Ga bijvoorbeeld even samen buiten iets doen, vertel een verhaal, of zing samen een paar liedjes. Net als volwassenen kunnen ook kinderen niet heel lang achter elkaar geconcentreerd bezig zijn met hersenwerk. Het heeft daarom weinig zin om te mopperen als u merkt dat de aandacht verslapt.

Wees positief

Er mag best eens gelachen worden. Een grapje houdt vaak ook de aandacht vast en helpt uzelf en de kinderen om even afstand te nemen. Zoek ook leuke boeken om te lezen. Vooral kinderen die al goed kunnen lezen kunt u helpen om straks betere cijfers te halen voor het begrijpend lezen. Laat uw kind een hoofdstuk uit een boek lezen en laat het dan in zijn/haar eigen woorden aan u vertellen. Het kind oefent daarbij het begrijpend lezen, maar ook de eigen woordenschat, want het is niet gemakkelijk om in eigen woorden iets na te vertellen.

Lesgeven aan kinderen van diverse leeftijden

Let in de eerste plaats altijd op de interesse van het kind en probeer die uit te breiden.
Van 5 tot 8 jaar; lezen en rekenen
5 jaar: herkennen letters en cijfers, het alfabet leren, de eigen naam schrijven, enzovoort. Haal ook een atlas of een wereldbol in huis. Wijs de plaatsen aan, waar u samen op vakantie geweest bent. Laat hen zien waar de landen liggen, waar ze iets over horen op het nieuws of in boeken. Boeken zijn heel belangrijk. Kinderen van 5 en 6 jaar kunnen vaak al drie-letterige woordjes lezen als ze al een aantal letters kennen. Daar zijn boeken voor te vinden in de bib en op internet.
7 jaar: samen lezen, optel- en aftreksommetjes maken, leer de waarde van het geld en leer hen tellen met geld.
8 jaar: begrijpend lezen, rekenen, tafeltjes (met materiaal)
9 jaar: begrijpend lezen met moeilijkere woorden. Zoek kinderboeken en strips voor de jeugd.
10 jaar: staartdelingen, vermenigvuldigen, delen, aardrijkskunde van de landen om ons heen en ons eigen land. Begrijpend lezen wordt hier steeds belangrijker, maar geef ook les in de natuur met namen van bomen, bloemen, gewassen, groenten.
11 en 12 jaar: aardrijkskunde, vaderlandse geschiedenis, het belang van gezond water, gezond eten en goed bewegen. Leer het kind hoe te zoeken naar onderwerpen op internet. Op de vervolgschool heeft het die vaardigheid nodig.

Zelf lesgeven aan kinderen in het algemeen

Overal zijn boeken voor. Wees dus niet bang om met lesgeven te beginnen. U kunt zelf alles uit internet en uit boeken halen. Er zijn bovendien ontelbare programma’s om kinderen met leren te helpen. Besteed er een avond aan en u zult er gegarandeerd een aantal vinden. Ook kleurplaten voor kleintjes zijn gemakkelijk op te speuren. Leer het kind bovendien ook wat u zelf allemaal weet.
Oudere kinderen en pubers kunnen het beste het lespakket van hun school gebruiken. Laat hen lessen van de school op video volgen en hun huiswerk maken, maar ook zij moeten per dag ook bewegen. Vaak is dat lespakket van school wel voldoende, maar merkt u dat het kind daar te weinig aan heeft, breid dat dan uit met boeken over algemene kennis. Let daarbij dan vooral op hun interesse. Zeker als ze vlak voor hun pakketkeuze of voor de keuze van een van de soorten hoger onderwijs staan.

Vergeet niet om iets van muziek aan te bieden

Merkt u dat uw kind graag zingt en danst, kijk dan eens of het interesse in muziekinstrumenten heeft. Muziek zorgt tijdens het hele leven voor een hogere levenskwaliteit, dus als het kind er aanleg voor heeft, zoek dan uit in welke richting de interesse van het kind het grootst is.

Uw kinderen zelf lesgeven is beslist inspannend

Kinderen zijn geïnteresseerd in alles om hen heen en dat maakt het net zo leuk om met hen bezig te zijn. Volwassenen kunnen zo ontdekken dat kinderen op een heel andere manier naar waarden, voorwerpen, de natuur en naar problemen kijken, dan zijzelf. Een kind kan een probleem naar de essentie terugbrengen en zo de volwassene laten zien dat hij zich meer druk maakt dan noodzakelijk is.

Het “lesgeven” is ook een onderdeel van de opvoeding. Daar vallen ook het uitzoeken van cadeautjes die bij de leeftijd passen en waar kinderen ook iets van kunnen leren, enzovoort.