De tuin in maart en de werkzaamheden daar
De tuin in maart ziet er vaak verwaaid en rommelig uit. De wind, de sneeuw en de kou hebben hun werk goed gedaan. Blad ligt her en der, afgewaaide takken eveneens en het gazon ziet eruit alsof er nog nooit wat aan gedaan is. Het terras is vaak groen uitgeslagen en wie de vogels gevoerd heeft ziet nu de lege netjes van de zaad ballen in de struiken hangen. Hier en daar vindt u soms een walnoot, achtergelaten door een eekhoorn of kraai.
Een nestje bouwen
Merels, boekvinken, koolmezen en andere vogels zoeken droog mos bij elkaar om nesten te gaan bouwen. Vooral het losse mos op het platte dak van garages en bijgebouwen schijnt veel aantrekkingskracht te hebben. Dat is natuurlijk lekker zacht nestmateriaal om als bedje te dienen voor de nieuwe eieren en de jonge vogeltjes.
De tuin opruimen
Allereerst moet de tuin opgeruimd worden. De voorjaarsbloeiers zijn immers te mooi om ze te verbergen tussen het oude blad en de nalatenschap van de winterse buien. Er moet systematisch begonnen worden. Eerst is het gras aan de beurt. Dat moet goed afgeharkt en het mos zoveel mogelijk verwijderd worden. Eventuele takken moeten opgeruimd worden. Hebt u een eigen haard, breek dan de dode, afgewaaide takken dan op handzame stukken door en maak er bosjes aanmaakhout van. Er is voor het komende najaar immers geen beter aanmaakhout dan deze droge takjes.
Verticuteren
Na het afharken van rommel, blad en mos moet er lucht in de grond komen. Verticuteer het gras, zodat frisse lucht en de regen er goed toegang hebben. Ziet u veel onkruid, ga dat dan met een milieuvriendelijke onkruidverdelger te lijf. Zat er veel mos tussen het gras, zorg dan voor een goede gazonmest en een portie kalk, waardoor het gras beter de gelegenheid krijgt om te groeien en het mos uit te bannen. Paardenbloemen haalt u met een groot gedeelte van de wortel eruit met een flink scherp en puntig mesje. Paardenbloemen zijn immers hardnekkig en overleven bijna elke onkruidverdelger.
De borders in de tuin bewerken
Haal voorzichtig het (meestal laat gevallen beukenblad) tussen de voorjaarsbloeiers uit. Doe dat niet met de hark, want dan “kopt” u ze meestal voor het grootste gedeelte. Ook een bladblazer kan hiervoor gebruikt worden. Die zal minder schade toebrengen aan het jonge groen dat al tevoorschijn komt. De rest van de grond kunt u gewoon afharken met een bladhark. De grond in de tuin is voor het spitten immers hard genoeg. Gebruik echter niet de gewone metalen hark, want dan neemt u vaak teveel van de grond mee.
Turf, compost en koemest
Na de winter heeft de tuin meestal wel wat behoefte aan bijvoeding. Strooi er daarom vlak voor het omwerken van de grond wat turf, compost en koemest over en verwerk dat meteen met het spitten, schoffelen en harken. De regenbuien zorgen er vanzelf voor dat de voedingsstoffen bij de wortels van de planten komen. Overigens kunt u ook in plaats van compost gewone potgrond in de tuin verwerken. Daar zitten vaak meer voedingsstoffen in, dan in compost. Houd daar ook rekening mee als u van plan bent om de siertuin te vermengen met fruit- en groenteplanten. Een gecombineerde siertuin/moestuin is helemaal niet zo gek.
Snoeien in de voorjaarstuin
Snoei in de hele tuin de dode (droge en bruine) takken uit de braam, de rozenstruiken, de hortensia, enzovoort. Ze dienen nergens toe en hinderen vaak de uitloop van nieuwe takken. Haal het blad van de doornloze braam af. Dat blijft vaak tot na de winter nog aan de takken hangen. Snoei voor de rest niet teveel, want de meeste planten, struiken en coniferen zouden bij een nachtje vorst daardoor wel eens het loodje kunnen leggen.
Nog kale planten
Let op met nog kale planten als bijvoorbeeld de fuchsia, die op een beschermde plaats uit de wind buiten hebben gestaan. Sommige planten overwinteren wonder boven wonder en krijgen in april toch weer groene blaadjes. Buxus, taxus en thuja mogen bijvoorbeeld nooit gesnoeid worden als er nog nachtvorst kan komen. Dat mag echt pas na half mei.
Viooltjes in de tuin planten
Wie geen winterviooltjes in de tuin geplant heeft, kan heel vroeg in het voorjaar viooltjes planten. Ze zijn al in februari volop in de winkels te koop en veel zaken hebben aanbiedingen voor weinig geld. Wees er op tijd bij, want vooral de gele viooltjes zijn heel snel weg. Ook de vogels lusten vaak die gele bloemblaadjes, zodat het lijkt, alsof ze minder goed bloeien dan de anders gekleurde viooltjes. Een nadeel is tevens dat de merels al snel tussen de los gewoelde grond wroeten en al snel kan er dan al een plantje naast het plant gat liggen. Viooltjes kunnen echter wel wat hebben. Ook primula’s zijn mooi in de bloemenbak en houden eveneens een nachtvorstje wel uit.
Pas op met nachtvorst
Pas echter op met het kopen van geraniums, fuchsia’s, begonia’s en andere zomerplanten. Zij verdragen geen nachtvorst en mogen pas na de IJsheiligen (11 tot 15 mei) buiten geplant worden. Het planten van bomen en struiken is in deze tijd echter prima. Moet u uw tuin dus aanvullen met een boompje of een struik, doe dat dan nu. Maak wel een groot plant gat, doe daar ook water in en strooi na het planten toch voor de zekerheid nog wat turf om het stammetje heen om zo de wortels nog even te beschermen. Plant na april de uitgebloeide primula’s die u met Pasen binnen gehaald hebt, uit op een plekje in de border. Het volgend voorjaar hebt u er weer plezier van.
Groen verwijderen van terras en oprit
Behandel het terras, de oprit en het eventuele balkon met een mengsel van de helft water en de helft schoonmaakazijn. Is het erg hardnekkig, doe er dan een paar druppels afwasmiddel bij. Gebruik een handpompje en maak de tegels net nat. Meer is echt niet nodig. Dat werkt gegarandeerd en is beter dan afspuiten met een hogedrukspuit. Behandel de tegels tijdens een droge periode van een paar dagen, zodat het de tijd krijgt om in te werken. Het is de goedkoopste methode om het groen van de tegels en stenen te verwijderen. Op die manier verdwijnt er zo goed als geen azijn in de grond. Na een paar dagen ziet u het effect al.
Onkruid
Met de bovenstaande methode wordt het onkruid en het eventuele mos al snel bruin en/of verdwijnt helemaal. Blijft er nog wat over, dan is ook daar een goede methode voor om het te verwijderen. Onkruid tussen de stenen kunt u bijvoorbeeld goed verwijderen met een borsteltje op steel, dat in de meeste tuincentra, bij Karwei, Praxis en Gamma, voor een paar euro te koop is. Overigens is gewoon, net gekookt en dus heel heet water een goede manier om het onkruid een tijd lang tegen te houden. De wortels van het onkruid zijn dan deels verbrand en hebben wat meer tijd nodig voordat ze weer groeien.