Paus Leo XIV is ingetogen, zonder poespas en bescheiden

Zonder overmatige tierelantijnen en heel ingetogen gaat Paus Leo XIV aan het werk, zoals hij zich al vanaf het begin aan zijn gelovigen heeft gepresenteerd. Het is nog even afwachten, maar dienstbaarheid, aandacht voor de armen en bescheidenheid staan, evenals bij Paus Franciscus bij hem hoog in het vaandel. Voor de katholieken op de hele wereld was de vorige Paus een verademing en vermoedelijk gaat de nieuwe Paus op diezelfde lijn door. Hij zal er echter zijn eigen stempel op zetten.
De curie
De bescheidenheid van ook deze Paus zal ook moeten kunnen omgaan met vastgeroeste verhoudingen en de wensen van de curie in het Vaticaan. Het Vaticaan is te vergelijken met de regeringen van landen, maar zo mogelijk nog veel ouderwetser. Het gekonkel en het gevecht om de macht is misschien niet zo zichtbaar voor de gelovigen, maar achter de schermen wel degelijk aanwezig. Er wordt gezegd dat Paus Franciscus een goede bestuurder was en dat blijkt wel. De curie is vaak voor heel aparte verrassingen komen te staan.
Het misbruik van kinderen binnen de Katholieke kerk aanpakken
Paus Franciscus heeft het aangedurfd om een conferentie over het misbruik van kinderen binnen de vertegenwoordigers van de Katholieke kerk aan te pakken. Dat is prijzenswaardig, want vooral in Italië en dan vooral binnen de machtige clerus binnen het Vaticaan, is dit een onderwerp, waarover men het liefst zou zwijgen. Dat is ook heel lang zo gebeurd. De Paus kreeg, in plaats van steun, echter veel kritiek op zijn manier van aanpak. Hij zou nog niet genoeg doen. Die kritiek is misplaatst. Hij kon immers niet in korte tijd een omslag van 180 graden bewerken, waar dit probleem al jarenlang verzwegen werd. Alleen al het feit dat hij het misbruik op deze manier erkende en bespreekbaar maakte is prijzenswaardig.
Het celibaat is een van de oorzaken
Het celibaat dateert uit de 4e eeuw na Christus. Jezus Christus zelf heeft dat dus in zijn tijd echt niet bepaald. Het was een idee van het Vaticaan uit die tijd om zo de macht van de vrouw buiten de kerk te houden. Het celibaat bepaalt dat priesters niet mogen trouwen en geen relatie mogen hebben. Het is zo fout als fout maar zijn kan. Gezonde mannen moeten vanwege die regels hun seksuele neigingen compleet onderdrukken. Wat dat betreft heeft de Anglicaanse kerk een beter systeem.
Een gezin betekent verantwoordelijkheid
Priesters kunnen op die manier nooit invoelen hoe het is om de verantwoording voor een gezin en kinderen te hebben. Hoe het is om een vrouw of kind te verliezen, en meer. Zonder het celibaat zou er veel en veel minder misbruik van kinderen hebben plaats gevonden. Het wordt dus tijd om het af te schaffen, maar daar hoort men niets over. Het Vaticaan is nog veel te veel gericht op de macht voor mannen. Aan de andere kant zijn veel priesters op oudere leeftijd daardoor heel eenzaam.
Ook als Paus heel bescheiden
Wat de huidige Paus betreft: het is opnieuw een bescheiden man, die bovendien hart voor de journalistiek heeft. In zijn eerste betoog gaf hij al aan dat hij de journalisten, die de waarheid verkondigen, een hart onder de riem steekt. Op 18 mei wordt hij geïnstalleerd en van dan af mag hij de katholieke kerk leiden op de manier die hij goed vindt. Om te beginnen wil hij de financiën op orde krijgen. Dat is vast moeilijk, want het is een ingewikkeld systeem.
Het voorbeeld van Christus
Christus was in zijn tijd de hoop van de zieken, de melaatsen en de armen. De laatste drie jaar van zijn leven stonden in het teken van liefde en gerechtigheid. Pracht en praal streefde hij niet na. Ik vraag me soms af wat hij gedacht zou hebben als hij de ontelbare schatten in het Vaticaan zou zien. Natuurlijk is een gedeelte daarvan eeuwenlang bijeen gebracht door de vele koninklijke en keizerlijke bezoekers en door allerlei kunstenaars van over de hele wereld, maar er zijn ook kostbare, kerkelijke schatten bij. Had de kerk daar niet wat van kunnen gebruiken om de noden van de arme mensen in de wereld te verhelpen? Hoe zal Paus Leo XIV zich daartussen voelen?
Een Paus voor de jongeren
Elke nieuwe Paus heeft het in het begin over de jongeren van deze tijd gehad en dat is nodig ook. Jarenlang werd er in Nederland weinig katholieke informatie aan jongeren gegeven. Sinds er op scholen bijna geen godsdienstles meer gegeven werd en deze vaak werd vervangen door lessen vol informatie over de islam, het boeddhisme en andere godsdiensten zag men bijna geen jongeren meer in de kerk. Hooguit tijdens de kerkelijke feestdagen, zoals met Kerstmis en Pasen. De Nederlandse kerk is er een van pappen en nathouden. Hopelijk wordt het ooit weer een kerk met een missie en vinden de mensen weer de weg er naar toe. Gelukkig is er de laatste tijd weer een stijging van jongeren binnen de katholieke kerk. Dat geeft hoop.
Kerken verdwijnen nog steeds
Steeds meer kerken verdwijnen echter uit het stadsbeeld. De gebouwen kan men vaak nog redden, maar er worden steeds vaker parochies samengevoegd, waardoor de gang naar de kerk voor veel ouderen vaak te ver wordt. Europa heeft een christelijke cultuur, maar die dreigt ten onder te gaan aan steeds meer invloeden van buitenaf. Hoe moeten onze jongeren de christelijke achtergrond en de christelijke waarden in stand houden als ze de kennis van de religie, de bijbel en de tien geboden niet meer aangeleerd krijgen? Wij zien de laatste jaren dan ook de samenleving hel erg verruwen.
Paus Leo XIV kan wat veranderen
Paus Leo XIV kan door zijn voorbeeld de bisschoppen tot inkeer brengen en hen leren wat er belangrijk is in de Katholieke Kerk. Niet hun eigen macht, maar de verkondiging van het geloof. Daarbij is het uitleggen van het katholieke geloof aan kinderen en jongeren van cruciaal belang. Als onze samenleving een christelijke samenleving wil blijven, moeten we er samen aan werken. Niet alleen in de kerk, maar ook op scholen en in de opvoeding thuis. Christus leerde ons dat er drie zaken heel belangrijk zijn: geloof, hoop en liefde en van die drie is de liefde het belangrijkste. De liefde van de ene mens voor de ander. Een liefde die geeft. Die ruimte schept voor dialoog, maar ook een liefde die uitlegt en de waarheid spreekt. Een liefde die het goede voorbeeld geeft en waar men altijd bij terecht kan om raad en hulp.
Deze Paus geeft daar vast en zeker het goede voorbeeld van.