De tuin in maart en de werkzaamheden daar

De tuin in maart ziet er vaak verwaaid en rommelig uit. De wind, de sneeuw en de kou hebben hun werk goed gedaan. Blad ligt her en der, afgewaaide takken eveneens en het gazon ziet eruit alsof er nog nooit wat aan gedaan is. Het terras is vaak groen uitgeslagen en wie de vogels gevoerd heeft ziet nu de lege netjes van de zaad ballen in de struiken hangen. Hier en daar vindt u soms een walnoot, achtergelaten door een eekhoorn of kraai.

Een nestje bouwen

De merels, boekvinken, koolmezen en andere vogels zoeken droog mos bij elkaar om nesten te gaan bouwen. Vooral het losse mos op het platte dak van garages en bijgebouwen schijnt veel aantrekkingskracht te hebben. Dat is natuurlijk lekker zacht nestmateriaal om als bedje te dienen voor de nieuwe eieren en de jonge vogeltjes.

De tuin opruimen

Allereerst moet de tuin opgeruimd worden. De voorjaarsbloeiers zijn immers te mooi om ze te verbergen tussen het oude blad en de nalatenschap van de winterse buien. Er moet systematisch begonnen worden. Eerst is het gras aan de beurt. Dat moet goed afgeharkt en het mos zoveel mogelijk verwijderd worden. Eventuele takken moeten opgeruimd worden. Hebt u een eigen haard, breek dan de dode, afgewaaide takken dan op handzame stukken door en maak er bosjes aanmaakhout van. Er is voor het komende najaar immers geen beter aanmaakhout dan deze droge takjes.

Verticuteren

Na het afharken van rommel, blad en mos moet er lucht in de grond komen. Verticuteer het gras, zodat frisse lucht en de regen er goed toegang hebben. Ziet u veel onkruid, ga dat dan met een milieuvriendelijke onkruidverdelger te lijf. Zat er veel mos tussen het gras, zorg dan voor een goede gazonmest en een portie kalk, waardoor het gras beter de gelegenheid krijgt om te groeien en het mos uit te bannen. Paardenbloemen haalt u met een groot gedeelte van de wortel eruit met een flink scherp en puntig mesje. Paardenbloemen zijn immers hardnekkig en overleven bijna elke onkruidverdelger.

De borders in de tuin bewerken

Haal voorzichtig het (meestal laat gevallen beukenblad) tussen de voorjaarsbloeiers uit. Doe dat niet met de hark, want dan “kopt” u ze meestal voor het grootste gedeelte. Ook een bladblazer kan hiervoor gebruikt worden. Die zal minder schade toebrengen aan het jonge groen dat al tevoorschijn komt. De rest van de grond kunt u gewoon afharken met een bladhark. De grond in de tuin is voor het spitten immers hard genoeg. Gebruik echter niet de gewone metalen hark, want dan neemt u vaak teveel van de grond mee.

Turf, compost en koemest

Na de winter heeft de tuin meestal wel wat behoefte aan bijvoeding. Strooi er daarom vlak voor het omwerken van de grond wat turf, compost en koemest over en verwerk dat meteen met het spitten, schoffelen en harken. De regenbuien zorgen er vanzelf voor dat de voedingsstoffen bij de wortels van de planten komen.

Snoeien in de voorjaarstuin

Snoei in de hele tuin de dode (droge en bruine) takken uit de braam, de rozenstruiken, de hortensia, enzovoort. Ze dienen nergens toe en hinderen vaak de uitloop van nieuwe takken. Haal het blad van de doornloze braam af. Dat blijft vaak tot na de winter nog aan de takken hangen. Snoei voor de rest niet teveel, want de meeste planten, struiken en coniferen zouden bij een nachtje vorst daardoor wel eens het loodje kunnen leggen.

Nog kale planten

Let op met nog kale planten als bijvoorbeeld de fuchsia, die op een beschermde plaats uit de wind buiten hebben gestaan. Sommige planten overwinteren wonder boven wonder en krijgen in april toch weer groene blaadjes. Buxus, taxus en thuja mogen bijvoorbeeld nooit gesnoeid worden als er nog nachtvorst kan komen. Dat mag echt pas na half mei.

Viooltjes in de tuin planten

Wie geen winterviooltjes in de tuin geplant heeft, kan heel vroeg in het voorjaar viooltjes planten. Ze zijn al in februari volop in de winkels te koop en veel zaken hebben aanbiedingen voor weinig geld. Wees er op tijd bij, want vooral de gele viooltjes zijn heel snel weg. Ook de vogels lusten vaak die gele bloemblaadjes, zodat het lijkt, alsof ze minder goed bloeien dan de anders gekleurde viooltjes. Een nadeel is tevens dat de merels al snel tussen de los gewoelde grond wroeten en al snel kan er dan al een plantje naast het plantgat liggen. Viooltjes kunnen echter wel wat hebben. Ook primula’s zijn mooi in de bloemenbak en houden eveneens een nachtvorstje wel uit.

Pas op met nachtvorst

Pas echter op met het kopen van geraniums, fuchsia’s, begonia’s en andere zomerplanten. Zij verdragen geen nachtvorst en mogen pas na de IJsheiligen (11 tot 15 mei) buiten geplant worden. Het planten van bomen en struiken is in deze tijd echter prima. Moet u uw tuin dus aanvullen met een boompje of een struik, doe dat dan nu. Maak wel een groot plant gat, doe daar ook water in en strooi na het planten toch voor de zekerheid nog wat turf om het stammetje heen om zo de wortels nog even te beschermen. Plant na april de uitgebloeide primula’s die u met Pasen binnen gehaald hebt, uit op een plekje in de border. Het volgend voorjaar hebt u er weer plezier van.

Groen verwijderen van terras en oprit

Behandel het terras, de oprit en het eventuele balkon met een mengsel van de helft water en de helft schoonmaakazijn. Is het erg hardnekkig, doe er dan een paar druppels afwasmiddel bij. Gebruik een handpompje en maak de tegels net nat. Meer is echt niet nodig. Dat werkt gegarandeerd. Doe dat tijdens een droge periode van een paar dagen, zodat het de tijd krijgt om in te werken. Het is de goedkoopste methode om het groen van de tegels en stenen te verwijderen. Op die manier verdwijnt er zo goed als geen azijn in de grond. Na een paar dagen ziet u het effect al.

Onkruid

Met de bovenstaande methode wordt het onkruid en het eventuele mos al snel bruin en/of verdwijnt helemaal. Blijft er nog wat over, dan is ook daar een goede methode voor om het te verwijderen. Onkruid tussen de stenen kunt u bijvoorbeeld goed verwijderen met een borsteltje op steel, dat in de meeste tuincentra, bij Karwei, Praxis en Gamma, voor een paar euro te koop is. Overigens is gewoon, net gekookt en dus heel heet water een goede manier om het onkruid een tijd lang tegen te houden. De wortels van het onkruid zijn dan deels verbrand en hebben wat meer tijd nodig voordat ze weer groeien.

Home

Mijn eigen plantjes zijn eindelijk gepoot

Voorjaar na de ijsheiligen! Mijn eigen plantjes zijn eindelijk gepoot! Het is gebeurd. Ik heb de stekken van de geraniums en fuchsia’s de hele winter goed verzorgd, maar nu moesten ze echt naar buiten. Nu staan ze in de volle grond. Dit jaar hebben ze lang moeten wachten. Het wilde maar niet warmer worden. Zolang er nog vorst aan de grond gemeld werd, durfde ik het risico niet aan. Nu is de nachttemperatuur eindelijk aan het stijgen en is het gevaar geweken. Ik kan me niet herinneren wanneer we voor het laatst nog na 14 mei nachtvorst hadden.

Zelf gestekte zomer plantjes

Mijn zelf gestekte plantjes zijn de laatste anderhalve week nog eens flink gegroeid. Ik heb ze maar tegen de muur van het huis gezet, zodat ze een ruggensteuntje hebben. Ze wekken mijn medelijden op, want ze staan nu als een paar doorgeschoten, gammele soldaatjes te wiegelen in de wind. Ik weet echter uit ervaring dat ze over een maand al volop uitgeschoten zijn en hun stevigheid weer teruggevonden hebben. Daarna bloeien ze de hele zomer uitbundig. Het is elk jaar weer genieten.

Geraniums en fuchsia’s bloeien vaak uitbundig

Geraniums zijn dankbare planten, evenals fuchsia’s, en lavendel. Gemakkelijk te stekken, gemakkelijk over te houden en met een prachtige bloei. Vooral de oude soorten, waar ik er nog een flink gedeelte van heb. Speciale soorten van vooral geraniums die men niet in de winkels of in tuincentra ziet. Ik zet ze niet te ver van elkaar af, zodat het allemaal lekker dichtgroeit. Tegen augustus is de voortuin dan ook bedekt met groen en bloemen. Het onkruid krijgt er dan weinig kans. Soms zie ik ineens een lange stengel van onkruid er bovenuit schieten, maar de hele zomer, tot diep in de herfst, hoeft er niet geschoffeld te worden. In de open plekken zaai ik nog wat leeuwenbekjes. Die schieten omhoog en bloeien tegen de tijd dat de geraniums wat minder bloemen geven.

Plantjes van kamille kruid

Kamille kruid is sterk en hardnekkig, maar dat is juist fijn. Op plaatsen waar gegraven is, of waar nieuwe wegen en bedrijven aangelegd worden, ziet u meestal koolzaad en kamille het eerst verschijnen. Het koolzaad met zijn helder gele kleur van de bloemen en het wit van het kamille kruid passen perfect bij elkaar en bedekken de kale grond totaal. Plantjes van het kamille kruid komen ook vaak vanzelf tussen de bloemen in onze tuinen omhoog. Wie die laat staan krijgt er dus gratis bloemen bij. U hoeft ze alleen uit te trekken als ze uitgebloeid zijn. Het wit van de bloemetjes staat altijd heel vrolijk tussen de bonte verzameling geraniums. Ze voegen er echt wat aan toe. Ook knoopjes kruid mag om dezelfde reden in de tuin blijven staan.

De uitgebloeide plantjes van de vergeet-mij-nietjes

Uitgebloeide planten van de vergeet-mij-nietjes kunt u gewoon uit de grond trekken. Schud ze na het uittrekken even goed boven de grond uit, zodat de zaadjes eruit vallen en u volgend jaar weer een lichtblauw gekleurde tuin hebt. Plantjes van vergeet-mij-nietjes zijn erg sterk. Ze zijn wel tweejarig. De zaadjes zullen deze zomer plantjes vormen die het komende voorjaar weer in bloei staan. Ze kleuren de tuin en zijn meestal netjes voor 15 mei uitgebloeid, waarna ze verwijderd kunnen worden en er weer plaats is voor de eenjarige zomerplanten. Ideaal! In de winkel kosten dergelijke plantjes vaak anderhalve euro of meer, maar een keer gekocht, kunt u er op die manier jarenlang plezier van hebben. Een tuin hoeft op die manier echt niet duur te zijn.

Plantjes vermeerderen

De meeste planten zijn gemakkelijk te vermeerderen. Leg eens een tak van een bessenstruik op de grond. Doe er wat grond overheen en het volgende jaar hebt u een tweede bessenstruikje. Dat lukt met meer planten. Een tak van een kronkelwilg hoeft u in het voorjaar slechts een week of twee in het water te zetten en ze heeft al wortels.

De ribes is een plant van de bessensoort

Wist u overigens dat de ribes ook een plant van de bessensoort is? Ze bloeit in het voorjaar als een van de eerste struiken met leuke, rode bloemen trosjes. Haar bessen zijn net zo blauw als die van de blauwe bessenstruik, maar beslist niet eetbaar. Haar bladeren lijken echter als twee druppels water op de bladeren van de aalbessenstruiken, de struiken van de witte bessen en de struiken van de kruisbessen.

Varens zijn mooi en gemakkelijk

Varens, die een tuin vaak een mooie indruk van een bos geven, vermeerderen zichzelf. Daar hoeft u niets aan te doen. Ze moeten alleen uitgetrokken worden op plaatsen waar u ze niet wilt hebben. Ook kunt u ze, als ze te breed worden, halveren.

Een mooie tuin laat men vaker met rust

Een mooie tuin is een tuin, waar u allengs alleen nog maar planten hoeft te snoeien, te halveren of in toom te houden. Regelmatig komen er als vanzelf nieuwe planten in voor. Dat is te danken aan de vogels, die de pitten en zaden uit hun voeding weer uitscheiden. Die wortelen dan soms in uw tuin. Zo vindt u soms digitalis (vingerhoedskruid), jonge coniferen, taxus, een kersenboompje of een lijsterbes. Via eekhoorntjes krijgt u soms zelfs een hazelaar in uw tuin. Eekhoorntjes verstoppen in het najaar hazelnoten overal waar zachte grond is. Wie elke week schoffelt, mist al dat moois van nieuwe plantjes. Na de voorjaarsbeurt hoeft er in de tuin niet al te veel meer te gebeuren. Af en toe met een snoeischaar naar buiten is eigenlijk meestal al genoeg.

De onderhoudsvrije tuin is in de mode

De onderhoudsvrije tuin is al lang ingeburgerd. Dat is best te begrijpen als je ziet hoe druk iedereen het heeft, vooral als beide partners werken en samen ook de zorg voor de kinderen hebben. Op de vrije dagen wil men dan niet graag de tuin moeten schoffelen, stoep vegen en gras maaien. De vraag is alleen of die onderhoudsvrije tuin ook zo onderhoudsvrij is! De natuur gaat immers haar eigen gang. Zelfs met worteldoek en stenen houdt u niet altijd de planten en het onkruid uit de tuin. De vraag is dan ook of die moderne oplossingen noodzakelijk zijn. Ook van boven komt er immers grond, zand en vuil op het worteldoek terecht en ook daar nestelen zich weer zaadjes van onkruid in. De natuur laat zich niet tegenhouden.

Geen gras, maar stenen in de tuin

Veel mensen denken dat aan een betegelde tuin weinig of geen werk is en kiezen daarom voor grote, met mooie stenen belegde vlakken. Daar past geen groen meer tussen en er staan hooguit langs de randen een paar plantjes. Meestal zelfs dat er nog niet eens, maar staan er dan twee of drie mooie potten met wat planten op de stenen. De natuur moet het er maar mee doen.

Het huis warmt in de zomer op

Het is begrijpelijk, maar niet altijd even verstandig. Stenen staan er immers om bekend dat ze de warmte goed vast kunnen houden. In de zomer wordt een dergelijk stenen vlak dan ook flink heet en heeft zijn weerslag op het huis. Buiten zitten is er dan niet meer bij. Het is in een tuin met een stenen oppervlak dan gewoon niet uit te houden, of er moet al een zwembad in liggen. Behalve dat loopt al het regenwater in een betegelde tuin meteen het riool in. Het is geen wonder dat de regering al aan het denken is over een tegeltaks, op plaatsen waar het peil van het grondwater zakt.

Ook aan een onderhoudsvrije tuin is soms werk

Ook voor de onderhoudsvrije tuin is echter meer mogelijk. Men moet ook een stenen vlak regelmatig vegen of zelfs schrobben. Er waait immers altijd wel vuil, zand, blad of takjes van overal en dat kan er niet blijven liggen, zonder dat het rommelig en lelijk wordt. Op schaduwrijke plekken zullen de tegels bovendien altijd groen worden, omdat bepaalde mossoorten en minuscule plantjes vaak niet meer dan wat vocht en een beetje vuil of zand nodig hebben om op te groeien.

De tuincentra 

De tuincentra en de tegelhandel behandelen de tegels vaak zo dat er volgens hen geen mos meer op zal groeien, maar dat kan niemand garanderen. De natuur zal altijd wel hier of daar een gaatje, een barstje door de vorst of een vogelpoepje vinden, waar weer een zaadje tot groei kan komen. De natuur is niet tegen te houden. Kijk maar eens naar de wegwerkzaamheden. Waar ergens een hoop grond is neergelegd zal binnen de kortste keren een natuurlijke bloementuin ontstaan van opgeschoten kamille, koolzaad, paardenbloemen en gras. Daarnaast zal op zonarme plekken altijd mos ontstaan. Ook op betegelde bodems dus.

Onderhoudsarme planten zetten

Een helemaal onderhoudsvrije tuin bestaat dus niet. Een “onderhoudsarme tuin” is een betere uitdrukking voor wat er na de eerste aanleg ontstaat. Overigens kan men ook een onderhoudsarme tuin met bloemen en groen aanleggen. Er zijn veel planten die weinig of geen onderhoud nodig hebben. Neem bijvoorbeeld de kruiden als bieslook, peterselie, selderie, laurier, enzovoort. Deze hebben zo goed als geen onderhoud nodig. U hoeft er alleen na de bloei de bloemen uit te knippen. Daarnaast hebt u er ook veel plezier van bij het koken. Niets is smakelijker in een gerecht dan verse kruiden.

Hortensia en blauwe lis

Even weinig werk levert de hortensia. Dit is een dankbare plant die jarenlang in de zomer bloeit. Vaak

bijna twee maanden lang. Ze doet het prima in de halfschaduw. U hoeft er in het voorjaar alleen wat dode takken uit te knippen en de uitgebloeide bloemen kunnen in het najaar nog tot een prachtig bloemstuk verwerkt worden. Lissen bijvoorbeeld vermeerderen zich snel en bedekken al gauw de open ruimte die ze van u krijgen. Daarna trekt u ze alleen maar uit waar u ze niet wilt hebben.

Huislook, bodembedekkers en mos kunnen een tuin versieren

Dezelfde eigenschappen hebben huislook en andere bodembedekkers. Die zorgen er tevens voor dat u bijna geen onkruid meer ziet. Waar een plant staat, groeit immers geen onkruid. Een andere mooie bodembedekker is overigens mos. Mos kan goed de open plekken opvullen, zodat het onkruid bijna geen kans krijgt om de kop op te steken.

Onkruid in de tuin kan ook mooi zijn

En mocht het dan toch gebeuren dat er onkruid tussen de planten staat, dan is dat nog geen ramp. Sommige soorten onkruid misstaan niet in een bloementuin en mogen er best blijven. De akelei, de aronskelk, het vergeet-mij-nietje, het witte vanillekruid, knoopjeskruid en dergelijke planten, zaaien zich vaak zelf uit en geven wat extra’s aan uw tuin. Vaak hebben ze ook nog mooie bloemen. U hoeft die planten alleen maar uit te trekken op plaatsen, waar u ze niet wilt hebben.

Genieten

Een tuin is om ervan te genieten en niet om u er kapot in te werken. Wie echter de neiging heeft om elk stukje onkruid te wieden en elk stukje aarde onkruid vrij te houden, heeft een probleem: de natuur werkt daar niet aan mee. Wie daar echter geen moeite mee heeft en met de natuur meedenkt en meewerkt, hoeft weinig aan de tuin te doen, maar heeft er een heerlijk stukje leefruimte bij, waar het in de zomertijd extra genieten is.

Planten poten met zorg

Planten poten gaat niet alleen over het poten van zomerbloemen, maar ook over het poten van vaste planten. Daar is soms wel wat meer zorg bij nodig. Eenmaal goed gepoot, zullen ze ook beter groeien en bloeien. Op die manier hebt u er dan meer plezier van. Vaste planten kunnen vaak tientallen jaren in uw tuin blijven staan. Bij een goede verzorging vaak zelfs nog langer. Op de foto hiernaast ziet u, naast de geraniums, ook lavendel en lissen staan. Twee vaste planten die dankbaar zijn voor een goede verzorging. De lissen kunnen bij een fikse groei gewoon gehalveerd worden en de lavendel eveneens. De lavendel kan in het najaar ook gewoon van boven gesnoeid worden, zodat de struik in de winter niet te hoog staat. Ze groeit in het voorjaar weer gewoon uit.

Stekken van planten poten

Veel vaste planten kunnen gewoon gestekt worden.De buxus vooral. Neem gewoon een stekje van de buxus, waar twee takjes aan zitten en zet dan in potgrond die u goed nat houdt. Na een week of drie schiet het takje wortel. Nog eenvoudiger is het om dit stekje gewoon in de volle grond te zetten. Wel in de schaduw, want het mag niet uitdrogen. Op die manier zijn ook veel andere planten te vermeerderen.

Let op de buxusmot

Let wel goed op de buxusmot. Dat beestje is sinds een aantal jaren vanuit de Middellandse Zee hier naar toe gekomen en voelt zich hier jammer genoeg heel lekker. Ze legt haar eitjes in de struik en als die vroeg in de lente uitkomen, vreten de groen/zwart gestreepte rupsjes uw hele struiken kaal. Opletten en op tijd spuiten dus en dat na een week of 8 dagen herhalen. Door het jaar heen kan die mot nog een keer of twee de kop opsteken, dus het is oppassen geblazen.  In het tuincentrum kunt u daarvoor wel iets om te spuiten kopen.

Wel genoeg water geven aan de stekken

Regent het te weinig, geef de stekken dan in het begin elke dag water. De voet van de stek mag niet uitdrogen, anders zet deze geen wortels. Laat de stekken gewoon de winter over in de tuin staan. Het volgend jaar zullen ze gaan groeien.

Coniferen komen soms vanzelf

Coniferen krijgt u vanzelf in de tuin als u veel vogels in de tuin hebt. Ze eten de zaden van coniferen en andere planten en laten die op andere plaatsen via hun vogelpoep weer vallen. Vogels zorgen vaak voor de verspreiding van zaden. Wie niet veel schoffelt, en kleine zaadjes de kans geeft om te kiemen, krijgt af en toe vanzelf kleine coniferen, een vogelkers, vingerhoedskruid of een aronskelk cadeau.

Planten poten in goede, vruchtbare grond

Niet overal in Nederland is de grond goed genoeg voor bepaalde planten. Soms moet een plantgat verrijkt worden met compost, turf of tuingrond. Vooral bij nieuwbouw is het verstandig om de tuin eerst klaar te maken voor het planten. Breng mest aan door er een jaar aardappels, lupinen of koolzaad op te zetten. Ook kunt u natuurlijk goede tuingrond laten komen, maar dat is wel een stuk duurder. Maak een plantgat nooit te klein. Wortels hebben ruimte nodig en zijn vrij kwetsbaar. Zorg dat ze ruim in het natgemaakte plantgat komen te staan en druk de grond rondom goed aan.

Planten poten en planten vermeerderen

De meeste planten zijn niet alleen gemakkelijk te poten, maar ook te vermeerderen. Het zaad van lavendelbloemen kan gemakkelijk ontkiemen. Ook kunt u kleine plantjes vinden rondom de lavendelstruiken als u er niet te vaak schoffelt. Die kunnen dan weer uitgepoot worden. Viooltjes zaaien zich eveneens gemakkelijk zelf uit. Gewoon geduld hebben en na verloop van tijd ziet u onder een oud struikje van een viooltje vanzelf nieuwe plantjes uit de grond komen.

Kamperfoelie

Kamperfoelie is nog gemakkelijker. Leg een van de takken in de grond af en dek deze op een plaats goed met grond toe. Na een jaar is er een nieuwe kamperfoelie plant met wortels ontstaan, die u weer elders in de tuin kunt zetten. Het gaat bijna met alle planten, dus ook bijvoorbeeld met bessenstruiken. Gewoon proberen en u zult er versteld van staan hoe goed het lukt.

Lelietjes van dalen, sneeuwklokjes, enzovoort

Lelietjes van dalen, sneeuwklokjes, lenteklokjes en krokussen zijn nog gemakkelijker. Ze groeien als onkruid en vermeerderen zichzelf. Wie ze met rust laat, hoeft ze op een bepaald moment alleen nog maar te verwijderen waar er teveel zijn.

Wilde viooltjes

Voor wilde viooltjes geldt hetzelfde. Ze zijn wat kleiner dan de gekweekte viooltjes, maar zeker zo sterk. Eenmaal in de tuin werken ze vaak als een bodembedekker en hoeft u ze alleen nog maar te verwijderen waar u ze niet wilt hebben.

Frambozen

Frambozenstruiken vermeerderen zich vaak meer dan iemand lief is. De plant is net onkruid, maar levert heerlijke vruchten op. Gewoon uittrekken waar u ze niet wilt hebben en de rest op tijd opbinden zodat de vruchten niet op de grond liggen.

Een tuin hoeft niet duur te zijn

Als u goed rond kijkt kunt u met weinig geld een mooie, bloeiende tuin krijgen. Vraag stekjes aan vrienden, bekenden en familie. Vaak moeten die in oktober of november zelf hun tuin snoeien en dan komt er meestal wel de een of andere stek of plant vrij. Veel vaste planten kunnen heel oud worden. Rozen kunnen tientallen jaren dankbaar bloeien als ze goed gesnoeid worden.

De ijsheiligen moeten voorbij zijn

De ijsheiligen hebben hun feestdagen op de data, waarna de zomerbloeiers in de grond mogen. Die ijsheiligen hebben ook namen: Sint Mamertus, Sint Pancratius, Sint Servatius en Sint Bonifatius. Hun feestdagen vallen op 11, 12, 13 en 14 mei. Pas vanaf 15 mei is de kans op nachtvorst minimaal. Men heeft bij lekker warm weer vaak de neiging om de zomerplantjes toch maar wat vroeger in de grond te zetten, maar dat is niet slim. Tot de 15^e kan ook de weerman zich immers nog wel eens vergissen en kan er nog wel eens een nachtje vorst voor komen.

De zomerbloeiers, zoals geraniums, fuchsia’s, begonia’s, vlijtige liesjes en afrikaantjes, kunnen niet tegen de vorst

Als het dan aan de grond gaat vriezen zouden de pas geplante geraniums, vlijtige Liesjes, begonia’s en Afrikaantjes daar een flinke tik van krijgen. Daardoor zou de bloei van die planten een heel stuk achterop kunnen raken. Een geranium zal van een beetje vorst niet meteen dood vriezen, maar krijgt vaak wel rode bladeren. Het duurt dan vaak een maand voordat een geranium weer knoppen zet.

Het onkruid groeit goed bij wisselend weer

Geduld dus maar tot na de feestdagen van de ijsheiligen. Het weer is in het voorjaar erg onvoorspelbaar. Veel mensen zijn dan ook verkouden door de wisselende temperaturen en de vochtige lucht. De ene dag staat er veel wind en moet de winterjas aan en de volgende dag is een hesje nog te warm. De planten in de tuin varen er echter wel bij. Zeker het onkruid dat in die tijd met vaart uit de grond schiet en als u niet oppast in een mum van tijd in bloei en in het zaad staat.

De paardenbloemen storen zich niet aan de ijsheiligen

Vooral de paardenbloemen kunnen er wat van. Die hebben vaak maar een enkele, warme lentedag nodig en dan vliegen de parapluutjes met zaad alweer rond om opnieuw ieders grasveld te overvallen. Van de ijsheiligen trekken zij zich niets aan. Paardenbloemen zijn prachtig, vooral als ze in een wei met duizenden bij elkaar staan te bloeien en de bermen van de wegen fris groen en geel kleuren, maar in uw eigen grasveldje ziet u ze vast niet zo graag. Elk voorjaar staat veel mensen al klaar om ze eruit te steken, want als men dat een aantal dagen achter elkaar doet, ziet men ze in de zomer veel minder vaak de kop op steken.

Rozen snoeien ka alvast gebeuren voordat de ijsheiligen er zijn

Zolang de ijsheiligen nog niet langs geweest zijn is het beter om zich even bezig te houden met snoeien. De wilde scheuten aan de rozen moeten worden weggeknipt, de dorre takken aan de hortensia’s eveneens.

Oude bloemstengels van tulpen en blauwe druifjes

De oude bloemstengels van de blauwe druifjes en de tulpen moeten eveneens verwijderd worden, zodat de bollen weer kracht kunnen opdoen voor de bloei van het volgende jaar. De buxus kunt u beter pas snoeien na de ijsheiligen. Spuit die planten wel alvast tegen de buxusmot. Ook de taxus moet even op een snoeibeurt wachten, want die kan kapot gaan als het na de snoeibeurt toch nog even vriest.

De stekken van geraniums

Turf, compost en potgrond liggen al te wachten. De stekken van de geraniums groeien de laatste dagen zo hard dat ze vaak al bloeiend voor de ramen staan. Eigenlijk lijken ze dan meer op een stelletje magere, lange Lijzen.  Daar is echter even niets aan te doen. Als ze eenmaal buiten staan schieten ze wel weer uit. Dat is elk jaar zo. Ze moeten nog even geduld hebben. Na de ijsheiligen mogen ze naar buiten.

Het is nog even afwachten dus.

15 Mei maant tot voorzichtigheid

15 Mei is de eindtermijn van de ijsheiligen. Het is de dag, waarop u kunt beginnen met het planten van de eenjarige zomerplanten. Vaak voorspelt men voor die tijd nog lage temperaturen. Zoals bijna elk jaar moet het voor 15 mei (het einde van de ijsheiligentijd) nog eventjes echt koud en guur worden, of nachtvorst geven. Verraderlijk! Vooral voor de boeren die fruit telen is dat een periode om goed op te passen. De fruitbomen moeten beregend worden als er nachtvorst dreigt. Dat beschermt hen tegen de vorst.

Aanbieding van eenjarige zomerplanten in tuincentra

In de tuincentra en bij de supermarkten worden de eenjarige zomerplanten al vanaf begin april volop aangeboden. Het is erg verleidelijk om ze na aankoop ook maar meteen te planten, maar dat is nu eenmaal niet verstandig, want als het dan een nacht vriest, kunt u weer van voren af aan beginnen. Wie de plantjes dan al goedkoop koopt, moet die wel nog een maandje goed verzorgen. Niet planten dus, maar regelmatig water geven en even binnen zetten als er nachtvorst dreigt.

Wie zijn die ijsheiligen?

Het begrip “ijsheiligen” bestaat al heel lang. Die ijsheiligen zijn St. Mamertus, St. Pancratius, St. Servatius en St. Bonifatius. De feestdagen daarvan vallen immers op 11, 12, 13 en 14 mei. Het is een bekend feit dat het juist omstreeks die tijd ’s nachts vaak nog even vriest, waardoor de zomerplanten het laten afweten. Dat wil niet zeggen dat het vanaf 11 tot en met 14 mei ’s nachts kan vriezen! Nee, het gaat er alleen om dat het voor 15 mei (dus in de eerste twee weken van mei) nogal eens nachtvorst kan geven. Vandaar ook de naam “ijsheiligen”. Na die ijsheiligen kan het best nog wel eens wat vorst aan de grond geven, maar dat is toch slechts sporadisch.

Eenjarige zomerplanten pas planten na 15 mei

Eenjarige zomerplanten, zoals begonia’s, vlijtige Liesjes, afrikaantjes, ageraten, salvia’s, geraniums en fuchsia’s, enzovoort, kunnen helemaal geen vorst verdragen. Vaak is het eind april, begin mei al mooi weer met zachte temperaturen, maar dat betekent nog niet dat het al zomer wordt. Vaak volgt er dan nog even een koude, gure periode op.

Plantjes kopen, maar niet meteen in de volle grond zetten.

U kunt de plantjes wel altijd in de aanbieding kopen, maar verzorg ze dan liever nog even in de bakjes tot het 15 mei is. Tot die tijd moeten ze op een beschutte plaats blijven, bijvoorbeeld vlak tegen de muur van het huis en dan nog liefst in een hoekje. Wordt er nachtvorst voorspeld, zet ze dan bovendien een nachtje binnen of in de garage.

Eigen stekjes binnenhouden.

Ook uw zelf gestekte fuchsia’s en geraniums moeten achter de ramen blijven staan tot het 15 mei is. Plant ze liever niet eerder in de tuin. Sommige mensen planten zomerbloeiers wel eens vroeger vanwege een communiefeest, een trouwfeest of een andere feestelijke gelegenheid. Hebt u pech, dan vriest het en heeft bijvoorbeeld de helft van de geraniums plotseling roodbruin blad. Ze doen er dan een maand langer over om opnieuw te gaan bloeien en missen dan net de beste groeimaand van het jaar.

Bloemen in overvloed

“Geduld is een schone zaak”, luidt het spreekwoord en het klopt. Wie geduld heeft, zal pas na 15 mei letterlijk de bloemetjes buiten zetten en krijgt daarvoor dan als dank een zomer lang een overvloed aan bloemen. Wel de grond van tevoren goed omwerken en mesten.

Na 15 mei ook op de temperatuur letten

Houd echter ook na 15 mei de temperatuur in de gaten. Het kan ook dan nog wel eens een nachtje wat vorst aan de grond geven. Mocht dat ooit voorspeld worden, dan gebeurt dat meestal in een heldere nacht. Dek de pas geplante zomerplantjes dan af met wat plastic of kranten, of zet er een ruime bloempot overheen, zodat ze beschermd zijn. Het is even wat werk, maar het loont. Meestal is dat echter na de verjaardag van de ijsheiligen niet meer nodig.

Vaste planten hoeven meestal alleen gesnoeid te worden

Vaste planten botten al uit als de winter nog maar net verdwenen is. Zij zijn dankbare klanten in uw tuin. Na de eerste aanschaf kosten ze weinig geld. Hooguit wat extra mest en eens een keertje spuiten als er wat ongedierte op verschijnt. Als het seizoen weer begonnen is, het gras voor de eerste keer gemaaid en het mos eruit geharkt is, worden ook de bloempotten gevuld. Het onkruid steekt bij de eerste zonnestralen alweer de kop op.

Liever madeliefjes dan paardenbloemen

De eerste paardenbloemen moeten eruit gestoken worden, want als je die bezig laat, nemen die binnen de kortste tijd de hele tuin over en kunt u de rest van het jaar sla van paardenbloemen eten. Goedkoop en gezond. Zeker, maar slechts weinigen vinden het lekker, dus weg met die planten. U ziet vast veel liever witte madeliefjes en blauw bloeiend ereprijs in het gras.

Spitten geeft de grond rondom vaste planten lucht

De ribes bloeit al vroeg in het voorjaar dat het een lieve lust is en de buxus schiet eveneens al vroeg uit. Tussen de vaste planten moet al snel gespit worden. Pas wel goed op dat daarbij niet al te veel wortels van de vaste planten beschadigd worden. Voor de rest moeten dan nog de buxus en de heg gesnoeid worden. Na de ijsheiligen de zelf gestekte en gekweekte geraniums in de grond zetten, wat zomerplantjes erbij poten en de tuin is weer zomerklaar. Een paar bakken met bloemen op het terras doet de rest.

Let goed op de buxus

Sinds een aantal jaren waart hier de buxusmot rond. Ze legt haar eitjes in de buxus en die komen al na 12 tot 14 dagen uit. De groen/zwart gestreepte rupsjes zijn enorme eters. Binnen de kortste keren vreten ze de plant leeg. Er blijft een kale struik met leeggezogen blaadjes en spinsels over. Zodra u dus witte blaadjes ziet verschijnen moet de plant nagekeken worden en zo nodig even bespoten. In de handel is er een middel tegen te krijgen. Na twee weken moet de behandeling herhaald worden, om de nieuwe legsels van de buxusmot te verwijderen.

Schoffelen rond vaste planten

Schoffelen hoeft u slechts zelden te doen. Zeker als u een tuin heeft met diverse bomen, coniferen en struiken. U heeft dan een halve bostuin en daar is schoffelen ook niet echt nodig. Een of twee maal per zomer een schoffeltje erdoor is al genoeg. Op veel

plaatsen staan momenteel bovendien de uitgebloeide sneeuwklokjes, narcissen, hyacinten en primula’s. Onder de bomen groeien niet alleen wat blauwe druifjes, maar ook de Lelietjes van Dalen staan in het voorjaar al vroeg in bloei. Ga daar dan maar eens tussen wroeten. Het is dan beter om te wachten tot die vroege plantjes uitgebloeid zijn.

Nieuwe vaste planten in de tuin

Als dank raakt een tuin steeds voller met de mooiste planten. Er komt zelfs regelmatig iets nieuws boven kijken. In een tuin vol bomen, struiken en planten zitten veel vogels, waardoor er regelmatig een vreemd zaadje wortel schiet. Als men veel zou schoffelen zouden die plantjes niet de gelegenheid krijgen om wortel te schieten. Als u een plantje ziet dat u nog niet kent, laat het dan maar groeien tot de bloei. Is het echt onkruid en wilt u het niet hebben, trek het dan eenvoudig uit voordat het in het zaad schiet en het probleem is meteen verleden tijd. Soms krijgt men echter een cadeautje! Zo kunt u digitalis binnen krijgen, evenals een vogelkers, taxus plantjes, nieuwe coniferen, koningsvarens en een ligusterstruikje. Allemaal gratis en voor niets.

Het uitdelen van vaste planten

Zo af en toe kunt u dan planten weg geven aan mensen die er behoefte aan hebben of die hun tuin nog helemaal moeten aanleggen. Ook als cadeautje is het geven van een plant in een pot gewoon heel leuk. Planten uit het tuincentrum zijn nu eenmaal duur, maar eigenlijk groeien bijna alle planten gratis en voor niets. Als u maar geduld hebt. Alles heeft zijn tijd nodig, ook een plant.

Lavendel stekjes

Lavendelstekjes kunt u in een bloemenbak poten en binnen in huis laten wortelen. De meeste plantjes gaan gemakkelijk aan en krijgen snel nieuwe takjes. In het volgend voorjaar zet u ze buiten in de grond. Ze hebben, net als de geraniumstekken, alleen wat potgrond en af en toe een bakje water nodig, maar daar tonen ze zich dan ook heel dankbaar voor. Ook de buxus is gemakkelijk te stekken. Zoek een tak met twee uiteinden, snijdt die recht af en zet haar in de volle grond of buiten in een potje. Geef haar dagelijks water en na verloop van tijd ziet u de eerste uitgroei. Dat geeft aan dat de plant wortels heeft en u hoeft er dan niets meer aan te doen. Hooguit in de volle grond planten. Mooi toch?

Groene aanslag met weinig inspanning verwijderen

Groene aanslag op de stenen van terras, oprit en paadjes ergert mateloos. De tuin ligt er dan al opgeknapt bij, maar vooral het terras en de oprit zijn duidelijk aan een poetsbeurt toe. Schrobben om de groene aanslag met geweld te verwijderen, ziet niet iedereen zitten. Er zijn wel prettigere manieren om alles schoon te krijgen. De bouw verkoopt tegenwoordig stenen met een laagje erop, zodat ze niet vuil worden. Dat wordt wel gezegd en zij verkoopt het praatje prima, maar dat is een fabeltje. Alle stenen in de buurt van schaduw, worden na verloop van tijd groen. Wie dat niet wil, zal elk jaar opnieuw aan de slag moeten. De natuur is immers niet tegen te houden.

De beste oplossing zoeken

Veel mensen gebruiken de hogedrukspuit als oplossing daarvoor. Toch is dat niet altijd een prettige manier om de stenen schoon te maken. Het is een vuil werkje, kost veel water en soms zit u de halve zomer met hardnekkige modder op uw tuinplanten opgescheept. Bij gebruik van een hogedrukspuit spuit u bovendien, als u niet heel voorzichtig bent, de grond tussen de stenen weg. Komt er daarna dan nog onkruid omhoog, dan krijgt u dat er heel moeilijk uit. Behalve dat moet u al in maart spuiten. In elk geval voordat al het onkruid kiemt.

Tips van diverse kanten

Er zijn veel andere mogelijkheden om groene aanslag te verwijderen. Tips in overvloed: een fles voor verwijdering van groene aanslag van de Aldi, spul van Lidl, van HG, enzovoort. Ook bij de drogist kunt u er spul voor krijgen, maar daar is het vaak nog veel duurder en levert het toch niet meer resultaat op dan de goedkopere middelen. Behalve dat zijn veel tips vaak helemaal niet goed voor het milieu. Er is echter een oud huismiddel dat vroeger op veel plaatsen gebruikt werd.

De beste manier om groene aanslag te verwijderen 

Wacht met het behandelen van een groen terras of een groene oprit tot het een paar dagen droog en zonnig weer is. Het middel krijgt dan ruim de tijd om zijn werk te doen. Als het regent, wordt het mengsel immers verdund en werkt minder goed op de groene aanslag uit. Doe in een vernevelaar de helft water en vul de andere helft aan met schoonmaakazijn. Dat kan in een grote spuit, maar ook in een handspuitje van 3 liter bijvoorbeeld. Doe bij het mengsel van water en azijn een klein scheutje afwasmiddel. Daarmee vernevelt u het spul op de stenen. Daar knappen niet alleen het terras en de oprit enorm van op, maar ook het onkruid tussen de stenen gaat er op den duur van kapot. In het begin lijkt het nauwelijks te werken, maar na twee dagen ziet u al duidelijk verschil. Na een dag of vijf zijn terras en oprit niet meer te herkennen.

Vernevelen met water, azijn en wat afwasmiddel!

De hoeveelheid azijn in het water die op de stoep terecht komt, is door het vernevelen minimaal en kan geen kwaad voor de grond. De zon doet de rest. Wie het lastig vindt om zo de stoep te bewerken, of al wat op leeftijd is, kan er zelfs een stoel bij zetten en op die manier zittend het hele terras gemakkelijk schoonmaken. U hoeft dan alleen de stoel te verschuiven. Gemakkelijker, beter en goedkoper kan het immers niet.

Schrobben is niet nodig

Op internet staat hier veelinformatie over. Bijna overal staat echter dat er flink geschrobd moet worden. Dat hoeft echt niet. Wie geduld heeft, ziet het terras of balkon vanzelf opknappen. Is er erg veel groen, dan kunt u de verneveling nog een keertje herhalen, maar vaak is dat niet eens nodig. Het is echt de gemakkelijkste en goedkoopste manier om groene aanslag te verwijderen.

Kokend heet water werkt ook

Mocht er na het vernevelen nog eens wat onkruid tussen de stenen omhoog komen, dan is een fluitketeltje of waterkoker met wat kokend water daar een goede oplossing voor. Daardoor wordt niet alleen het onkruid boven de grond vernietigd, maar ook een deel van de wortels tussen de stenen. Dat zorgt ervoor dat het onkruid pas veel later de kop weer opsteekt. Wilt u het helemaal economisch verantwoord doen, dan lukt dit ook met het kookwater van aardappelen of groenten.

Groene aanslag liever niet behandelen met vergif

Dure en milieu onvriendelijke oplossingen zijn er genoeg, maar als het op deze manier kan, is dat natuurlijk veel beter. Het milieu wordt niet aangetast en het is bovendien beter voor uw rug dan het uitsteken van het onkruid met een mes of met een borstel. Probeer het maar eens uit.

Attentie!

Alle teksten, foto’s en andere afbeeldingen op de pagina’s van deze website vallen onder het auteursrecht en mogen niet verveelvoudigd, gekopieerd (via druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook), openbaar gemaakt of elders op internet gezet worden  zonder voorafgaande toestemming van de auteur en eigenaar van deze website.

De tuinen nodigen weer uit tot genieten

De tuinen liggen er weer perfect bij. Het oude blad, de afgebroken takken en de overige rommel in de border zijn opgeruimd. Elke tuin is een juweeltje om te zien.  Naast het opruimen en herinrichten van de tuin is het rondkijken naar alles dat er bloeit en groeit een leuk bezigheid. Niet alleen in de eigen tuin, maar kijk ook eens naar tuinen van anderen, hoewel er in sommige tuinen steeds minder in te zien valt. Vaak alleen wat stenen, wat kiezel een pot met bloemen en planten en na verloop van tijd ook weer onkruid.

Planten zijn noodzakelijk voor het klimaat

Planten hebben niet alleen vocht nodig, maar ze houden ook vocht vast. Een “tuin”met een stenen oppervlak stuurt het water meteen naar het riool. Waar veel bebouwing is, zal het grondwater op den duur zakken, terwijl het water dat in de grond kan zakken mettertijd via de water win gewesten weer gebruikt wordt voor drinkwater.

Onderhoudsvrije tuinen

Veel mensen hebben een “onderhoudsvrije” tuin, wat meestal betekent dat de tuin betegeld, met grind bedekt, of met dikke keien belegd is. Hier en daar staat dan een pot met wat bloemen en dat is dan alles dat er te zien valt. Aan een dergelijke tuin is heel weinig werk. In de tegenwoordige tijd, waar man en vrouw beiden een baan hebben, is dat begrijpelijk, maar het is toch jammer, want in ons volgebouwde land is nog maar weinig natuur om van te genieten. Bovendien is een stenen tuin in de zomer warm. Steen neemt warmte op en geeft die ook weer af aan de omgeving. Een huis te midden van groen zal altijd koeler zijn. Kijk maar naar steden. Daar is het in een hete zomer ook veel warmer dan in een bos en veel mensen ontvluchten de warme stad dan ook.

Diverse bomen, struiken en planten maken de tuinen verschillend

Er zijn  enorm veel soorten bomen, struiken en andere planten. Ze hebben allemaal hun nut. Bomen, struiken en planten halen vocht uit de grond en koelen de lucht in de buurt van uw huis af. Niet alleen omdat ze via hun bladeren schaduw leveren, maar ook omdat ze vocht afgeven. Dat vocht koelt de lucht in de buurt van bomen. Dat is goed te merken, want onder de bomen in uw tuin is het in de zomer bij 30 graden prettiger en koeler vertoeven dan op het betegelde terras, ook al is de zon daar afgeschermd. Geen wonder. Denk maar eens aan de verkoelende werking van een wandeling of zitje in een loofbomen bos tijdens een warme dag. Daar kan iedereen vast wel over meepraten.

Bolgewassen in tuinen

Bolgewassen doen het in de meeste tuinen prima. Het is verbazingwekkend hoe snel in het voorjaar alles uit de grond schiet. Niet alleen het onkruid, maar vooral ook de overal aanwezige, sterke bolgewassen, zoals narcissen, tulpen, blauwe druifjes, krokussen en niet te vergeten de sneeuwklokjes die intussen al uitgebloeid zijn. Bloembollen zijn dankbaar voor een beetje aandacht. Elk jaar geven ze opnieuw hun bloemenpracht en daarnaast vermeerderen ze zich ook nog. Wie wat van deze bollen in zijn tuin heeft ingegraven kan in het voorjaar gewoon wachten tot de bloemenpracht zich aandient. Dahlia’s en knolbegonia’s zijn bolgewassen die het pas later in de lente en zomer goed gaan doen. Let dan echter wel goed op de aanwezigheid van slakken. Slakken zijn bijvoorbeeld dol op het groen en de bloemen van dahlia’s. Leg daar uit voorzorg een randje scherp zand omheen. Daar houden slakken niet van en zo blijven uw dahlia’s beschermd tegen de hongerige beestjes.

Het loof van de bolgewassen laten afsterven

Het enige werk dat er in het voorjaar na de bloei van de bolgewassen moet gebeuren is het opruimen van de uitgebloeide bloemen en het laten uitgroeien van het blad. Veel tuinliefhebbers hebben een hekel aan het laten uitgroeien van het groene blad van tulpen en narcissen, maar daar is wel wat aan te doen. Tegen de tijd dat de zomerbloeiers de grond in mogen (half mei) bindt u het groen van de narcissen bij elkaar met een groene plastic binder en plant in de open ruimten ertussen de zomerbloeiers zoals geraniums, ageraten, fuchsia’s, enzovoort. Het duurt dan een week of twee en dan vallen die opgebonden hoopjes groen blad niet eens meer op tussen de zomerplanten. De vergelende bladeren trekt u er regelmatig uit, tot alles verdwenen is. Op die manier kan de bol voldoende voedsel en zuurstof opslaan voor de volgende bloei. Het volgend voorjaar staat alles dan weer prachtig te bloeien. Het enige dat u in de herfst aan uw voorjaarstuintje moet doen is het planten van een aantal winterviooltjes.

Daar hebt u dan plezier van tot de maand augustus van het volgende jaar.

Het zaad van de vergeet-mij-nietjes

Strooi behalve dat  in het voorjaar ook het zaad van de uitgebloeide vergeet-mij-nietjes over de plekken uit, waar u ze in het volgende voorjaar weer wilt zien. Die zaadjes schieten in de zomer vanzelf uit en bloeien het volgende voorjaar uitbundig tussen de bollenplanten. Op die manier hebt u naderhand jaren lang veel plezier van het feit dat u ooit een plantje gezet hebt.

Allysum

Hetzelfde geldt overigens voor de eenjarige allysum. Zaai hier een keer een zakje van uit en u hebt er jarenlang plezier van. Het spul zaait zichzelf uit en u trekt het gewoon weg waar u het niet wilt hebben. Voor het overige vult het mooi de ruimte tussen de zomerbloeiers op. Ideaal als u niet te veel wilt schoffelen en het onkruid toch tegen wilt gaan.